Geworteld en gegrond
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Geworteld en gegrond – PopUpGedachte donderdag 9 maart 2023
De dagen worden langer, het wordt vroeger licht. Je ziet het nog niet op dit vroege uur, maar je hoort het wel. De vogels zijn al begonnen met hun concert. De omgeving hier zo in het centrum van Amsterdam is totaal versteend, maar vogels vinden er toch hun weg. En fluiten, tjilpen en koeren dat het een lieve lust is. De dag is begonnen!
Op een dag als deze – en de meeste andere – moet er weer van alles gedaan worden. ‘Mág’ benadrukt dan iemand, het moet niet, het mág! Ook goed, of eigenlijk niet per se. Want het voelt lang niet altijd als mogen. Maar als je dat fijner vindt om het zo te noemen, doe het vooral. Er staan taken op het lijstje, er moeten dingen opgeleverd worden. Of het nu een schoon huis is om gasten te ontvangen of een lezing die je moet houden, een aantal lastige kwesties die toch echt opgelost moeten worden. Zo’n dag vraagt e om er te zijn.
De vraag van de dag in de lezingen van de dag is waar je voeding vandaan komt om te leveren wat er te leveren valt. Natuurlijk heb je al een biologisch onderscheid in extraverte en intraverte mensen. Sommige mensen worden gevoed door de waardering of aanwezigheid van anderen. Anderen worden gevoed in de stilte en het bij zichzelf zijn en brengen dan wat ze daar gevonden hebben naar anderen. Dat is één. De lezing van de dag zegt nog iets anders. Het is Jeremia en hij stelt het een beetje grof, maar goed de tekst is dan ook al duizenden jaren oud. Dit zegt hij:
Dit zegt God de Heer, oftewel; zo zegt de Eeuwige: “Vervloekt is hij die op mensen vertrouwt, die steunt op een schepsel en zich afkeert van de Heer. Hij is een kale struik in de steppe, nooit krijgt hij regen. Hij staat op dorre woestijngrond, in een onvruchtbaar, verlaten gebied.
Gezellige tekst en niet gericht aan de gemiddelde kantoorklerk die vandaag weer z’n best moet doen. Dit zijn teksten aan koningen en volken die de maatschappij de vernieling indraaien. En toch, daaruit is wel weer een principe te peuteren. In dit zinnetje: wie op mensen vertrouwt of steunt op een schepsel is een kale struik in de steppe, het is dorre, onvruchtbare grond.
Balen voor de extraverten onder ons. Je kunt niet leven van de energie van anderen. Tegelijk ook balen voor de introverten voor ons, want je bent zelf ook een mens: je kunt niet leven van de energie van jezelf alleen. Hoezo niet? Hoezo voor allebei niet? Waarom is dat onvruchtbaar?
In de spirituele traditie van christendom wordt gesteld dat het simpelweg te onbetrouwbaar is. De mens, die vaak niet eens weet waarom hij of zij de dingen doet, die bezig is om zichzelf te redden, zo vaak. Die allerlei emoties, belangen, beweegredenen in zich om draagt en die pas op de divan van de psycholoog er achter komt wat haar of hem allemaal beïnvloedt. Je hebt geen idee waarom de ander waardeert wat die waardeert en je hebt geen idee – ten diepste – waarom je op het ene moment trots kunt zijn op jezelf en het andere moment opeens weer in zak en as en zelfbeklag kunt vervallen.
Het alternatief is natuurlijk voor een profeet als Jeremia vanzelfsprekend: Gezegend is hij die op de Eeuwige vertrouwt, en zich veilig weet bij Hem. Hij is een boom aan een rivier, de wortels tot in het water. Hij heeft geen last van de hitte, zijn bladeren blijven groen. Een tijd van droogte deert hem niet, hij blijft altijd vrucht dragen.
En wat betekent dat dan? Veel gelovigen en ongelovigen denken dat dit gaat over een specifieke emotionele band met een opperwezen. En dat is nog maar de vraag. Zeker in Jeremia’s dagen gaat het ook over wat je doet – of je vertrouwt dat het goede doen, liefde voor de naaste met heel je hart en ziel, de weg is om te gaan. De goddelijke goede voorschriften over de andere wang toekeren, leren vergeven, liefhebben wie de ander ook is, dat dit de weg van het leven is. Geen binnenbocht, niet jezelf gunnen om een beetje een hufter te zijn want de ander is dat ook. In die toewijding toont zich de bron. Wil ik mensen behagen of vertrouw ik op de wegen van de Eeuwige, als een punt op de horizon, zoekend, vallend en opstaand.
Tot zover de gedachte van vandaag. Misschien raakt het ergens aan voor jou. Voor mij is de dag begonnen, het wordt nu echt licht. En er rest me niets meer dan je vrede te wensen, en alle goeds.