Wat ik heb, is van mij, toch?
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Wat ik heb is van mij, toch? – PopUpGedachte vrijdag 10 maart 2023
Met je geld doen wat je wilt, want je hebt er toch hard voor gewerkt. Het klinkt logisch en toch is dat het niet helemaal. Zonder tussenkomst van enig moreel gezag, voelt het niet helemaal ok om alles wat je zelf hebt verdiend voor jezelf te houden. Dus betalen we belasting, geven we geld aan wie iets nodig heeft – zeker als er enige mate van ongelijkheid zich aandient. Je hebt net je salaris binnen en iemand anders vertelt van zijn of haar grote geldzorgen. Jíj hebt het geld verdiend, de ander heeft geen geld verdient, en toch voelt het alsof de ander op een bepaalde manier ‘recht’ heeft op iets. Moreel recht? Het is moeilijk te duiden, het lijkt alsof de manier waarop we over de dingen praten niet helemaal matcht met hoe het in de werkelijkheid voelt. Misschien is zo’n geldvoorbeeld wel een indicatie van een breder principe – dat wat je hebt niet per se van jou is. En dat ‘van jou’ niet automatisch betekent dat je ermee kunt doen wat je wilt. Theoretisch misschien wel, je moet het echt zelf weten. Maar in de praktijk lang niet altijd.
In de media-discussies over de hardwerkende Nederlander die het verdient om een huis en alles te hebben versus de nieuwkomer bijvoorbeeld, voel je de discrepantie. Heeft de hardwerkende Nederlander recht op huis en bezit óf heeft de hardwerkende Nederlander verantwoordelijkheid voor degenen die de toegang tot werk wordt ontzegt door allerlei bureaucratische omstandigheden en bijvoorbeeld een asielprocedure. Is de opbrengst van werk een recht of is het kunnen werken een voorrecht. Is een paspoort waarmee ik hier ben geboren een recht dat mij toegang zou moeten geven op een voorkeursbehandeling of is het een stukje extreem geluk wat mij verantwoordelijkheid geeft voor al die mensen die op plekken geboren zijn waar er geen paspoort beschikbaar is óf waar de paspoorten je het reizen en leven bijzonder moeilijk maken.
Vandaag begint Jezus van Nazareth een verhaal met de volgende opening: “Er was eens een landeigenaar die een wijngaard aanlegde; hij zette er een heining omheen, hakte een wijnpers erin uit en bouwde een wachttoren. Daarop verpachtte hij hem aan wijnbouwers en vertrok naar den vreemde. Toen de tijd van de oogst gekomen was, zond hij zijn dienaren naar de wijnbouwers om de opbrengst in ontvangst te nemen. Maar de wijnbouwers grepen zijn dienaren vast. Zij mishandelden de een, doodden de ander en stenigden een derde.”
De pachters zorgen voor een wijngaard en eigenen het zich al snel toe. En de opbrengst delen doen ze al helemaal niet. We hebben de aarde in pacht en de opbrengst met elkaar delen is al een crime, laat staan als een onzichtbare eigenaar van de wereld – waarvan de meesten uberhaupt niet in het bestaan ervan geloven – een deel van de opbrengst komt vragen. Het idee dat de wereld niet van ons is om mee te doen wat we willen – is enerzijds logisch, we voelen de hele tijd een moreel oordeel in ons hart en hoofd bij het gebruik van de dingen die ‘van ons’ zijn. Anderszijds is het knap ingewikkeld, zeker als we hele toffe, winstgevende mogelijkheden zien met dat wat ‘van ons’ is.
Vandaag een vraag aan mezelf, aan alles wat ik voor vanzelfsprekend ‘van mij’ veronderstel. Van mijn bankrekening, tot mijn mogelijkheid om te werken, tot het geluk dat ik heb om met ons gezin samen te wonen en met ons gezin hier te wonen – al die dingen die me ofwel in de schoot zijn geworpen of waar ik hard voor heb gewerkt. Wat als ze niet van mij zijn, maar enkel in pacht. In beheer. Gaat er iemand anders over wat zogenaamd ‘van mij’ is? Een ongemakkelijke gedachte misschien in deze individuele tijden, maar ook niet geheel onlogisch. Ik ga het maar eens in mijn hoofd en hart laten ronddwalen vandaag, wie weet wat het oplevert. Wie weet hoe ik leer weer opnieuw te kijken naar mijzelf, naar anderen en naar wat ik ‘heb’.
Tot zover vanochtend. Een hele goede vrijdag gewenst – maandag weer een nieuwe popupgedachte. De muziek is zoals altijd van Alan Spiljak – wil je bijdragen aan de PopUpGedachtes, dan heel graag! Dat kan via de donatiebutton op www.popupgedachte.nl – en voor nu: vrede gewenst, en alle goeds.