De Helden (v)
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De helden (v) – PopUpGedachte donderdag 8 september 2022
Er springen mensen uit in je voorgeschiedenis. Mijn opa bijvoorbeeld, van de Voorberg-kant dan. Helaas heb ik de opa van mijn moeders kant nauwelijks gekend. Opa was een markant figuur, een beetje een ruwe bolster, ‘niet van dat benauwde’ was zijn standaard reactie op kleinkinderen die over kleine dingen zaten te piepen. Er is een foto van hem in de duinen van Ijmuiden waar hij leiding geeft aan het opblazen van de bunkers aldaar, als chef bij Rijkswaterstaat. Een lange zwarte leren jas, kalende kruin en een sigaar in de mond. Ik denk dat hij daar staat te genieten, of tenminste tevreden is.
Er zijn bijzondere mensen in de geslachten. Ik ken er veel te weinig en wordt daar een beetje bij bepaald door de illustere voorgeslachten lijst van Jezus van Nazareth die ik vanochtend lees. De lijn gaat helemaal terug naar Abraham in reuzenstappen. Naam volgt op naam, de ene vader kreeg het volgende kind, dat dan weer vader werd van de volgende. En zoals vaak in poëtische teksten en Bijbelse dus, is de uitzondering, de afwijking, de anomalie iets om bij stil te staan. Er worden namelijk ook een aantal vrouwen genoemd. Absurd eigenlijk dat al die mannen er staan als trotse voortbrengers van nageslacht, terwijl zij daar biologisch gezien toch wel echt de allerminste bijdrage aan leveren. Maar goed, inzicht komt met de jaren en in dit geval met de eeuwen.
In de geslachtenlijst komen een aantal vrouwen voor, de helden (v). Zo heb je Tamar, een vrouw die op haar manier in de oertijd – want dat was het – protesteerde tegen haar vader op een enigszins bizarre, maar uiterst heldhaftige manier. Zij wenste geen slachtoffer te zijn van de manier waarop mannen de lakens uitdelen en nam het heft in eigen hand. Zo ook Ruth, de buitenlandse, de moabitische, de immigrante die meekwam nadat gelukszoeker Naomi, haar schoonmoeder gedesilliusioneerd was teruggekeerd van een gelukszoekersqueeste in een vijandig buurland. Zij hielp Naomi er bovenop, nam het initiatief om Boaz zijn hand te vragen en werd zo een ster in het voorgeslacht van Jezus. Rachab, de prostituee uit Jericho staat erin, zij koos eigenzinnig voor de God van Israel en diens afgezanten. En dan heb je Maria, die nogal moedig de keiharde cultuurregels negeert en zegt: als het zo moet zijn, zij het zo. Mij geschiede naar Gods wil. Zwanger, ongehuwd, bijna haar verloofde kwijt en moet toezien hoe haar zoon gekruisigd wordt. Inspiratie wereldwijd tot op de dag van vandaag.
De helden in de geschiedenis van de man van Nazareth zijn niet de mannen, die staan er omdat je nou eenmaal zo een geslachtsregister schrijft. Let op de afwijkingen, daar zit het verhaal. Ook hier. De helden (v) zijn Tamar, Ruth, Rachab en Maria – die niet doen wat er van hen verwacht wordt en daarmee de geschiedenis omkeren. Er zullen er weinigen het met me eens zijn als ik zou zeggen dat de bijbel een feministisch boek is – en toch, er zit genoeg voer in die verhalen voor een feministische beweging – hoe patriarchaal een cultuur ook is. En voer voor eigenwijsheid, zelf nadenken, doen wat goed is ook al lijk je in de verste verte daartoe niet de geschikte persoon. Daar gaan deze vrouwen ons allemaal in voor.
Tot zover even vandaag. Een hele goede donderdag gewenst en vrede, en alle goeds.
(klik hier voor de bijbelteksten van de dag)