De ander is het probleem niet
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De ander is het probleem niet – PopUpGedachte woensdag 8 februari 2023
Dat lijkt natuurlijk altijd wel zo. Ik kom net van de grenzen van Europa en daar kun je hoog en laag springen, als je echt hoog kunt springen heb je nog mazzel ook – maar de door de ander bedachte grenspolitiek is wel echt het probleem toch? Die maakt mensen kapot.
En het is vervelend om te zeggen, maar die ene persoon in de groep is toch wel écht het probleem. Of de boer. Of de woke-activist. Of die schrijver met z’n volwassenen verhaal over een jongetje dat ingepalmd wordt door een trainer – voor de één is die schrijver en zijn fanclub het probleem met hun goedpraten van pedofiele tekst in naam van de kunst. Voor de ander is ‘gezin in gevaar’ en aanverwante rechts-conservatieve populistische christen-nationalisten het probleem. Maar het is sowieso de ander.
Vandaag een boeiend stukje tekst van de dwarsdenker Jezus van Nazareth. Misschien heb je niks met dat hele verlossingsgebeuren, de Zoon van God verheerlijking en is het voor je de grote vraag of de teksten zoals die zijn overgeleverd niet samengesteld zijn om een of ander religieus doel te dienen. Toch zijn de zinnen fascinerend, dwars en relevant. Hij zegt dit vanochtend:
In die tijd riep Jezus het volk weer bij zich en sprak tot hen: 'Luistert allen naar Mij en wilt verstaan:
niets kan de mens bezoedelen wat van buiten af in hem komt. Maar wat uit de mens komt, dat bezoedelt de mens. Als iemand oren heeft om te horen, hij luistere.'
Dit klinkt misschien niet zo schokkend en toch is het dat wel. Het is niet de ander die jou bedreigt, het is wat uit jou opkomt wat dreigend is. Je moet je niet reinigen van de ander, het andere – je er verre van houden. Het is ikzelf die van binnenuit reiniging behoeft. Ik moet niet verlost worden van de grensbewaker of de populistische politicus, maar van de angst dat ik er niets aan kan doen, de angst voor een instortend Europa, de woede over de ander, het cynisme – al die dingen waaruit lelijkheid voortkomt. Zodat ik me vrij kan bewegen langs, door en over grenzen, tussen politici, doemdenkers, hoopvollen, zwervenden en locals.
De context is specifiek. Het gaat over eten, rein en onrein. Als de leerlingen vragen wat hij bedoelt, maakt jezus het nogal expliciet. Hij zegt: hoe kan in vredesnaam eten je hart bezoedelen, als het bij de mond naar binnengaat, door de darmen reist en je het dumpt op ‘een zekere plaats’. Beetje netjes blijven, he, als rabbi. Wat echter uit de mens omhoog komt, dat bezoedelt de mens. Ben je bang voor onrein eten? Wordt beter bang voor onreine shit die uit jezelf komt, dat is pas echt een probleem.
Ik weet niet hoe revolutionair het precies was. Mogelijk waren er al stromingen die dit zeiden in die tijd en zegt Jezus het met autoriteit hier. Maar het is in elk geval interessant om het eens toe te passen op cancelcultuur, waar je mee omgaat wordt je besmet (niet dus), schuldigen zoeken en excuses maken. Excuses maken kan dus gewoon, het is zelfreiniging – los van de ander. Het is het tegenovergestelde van beschuldiging (meestal niet zo constructief, ook al moet het soms gebeuren) en het reinigt. Mounir Samuel schrijft in z’n boek – wat ik nog moet lezen – over excuses en hoe helend het was om excuses te horen van iemand die niet schuldig was aan wangedrag van de kerk richting de LHBTIQ+ gemeenschap en desondanks uitgebreid en tot op het bot excuses maakt. Het is zinnig en mooi.
Kortom. Niet de ander per se, al is daar vast genoeg op af te dingen. Maar het besmet je niet, verontreinigt je niet, dat doet juist datgene wat uit jezelf omhoog komt. Het begint niet met het je reiningen van de ander, maar met een eigen voorjaarsschoonmaak. En dat is allemaal heel wat bereikbaarder.
Tot zover even vandaag. Een hele goede woensdag gewenst. Meer PopUpGedachtes en hoe te abonneren is te vinden op www.popupgedachte.nl. Voor nu, vrede gewenst. En alle goeds.
