De cynicus en de wijsheid
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De cynicus en de wijsheid
Goedemorgen en van harte welkom bij de PopUpGedachte, ik ben Rikko en ik schrijf overwegingen om de dag mee te beginnen. Vandaag met de titel
De cynicus en de wijsheid – vrijdag 9 december 2022
Je hebt het zomaar. Dat cynische, dat dit niet goed is en dat niet goed is. Alle plannen worden door dat stemmetje in je hoofd – wat soms zomaar via je spraak naar buiten glipt – genadeloos neergesabeld. Het ene plan is te ambitieus, het andere plan is te klein en maakt geen impact. Nu eens is er dit mis, dan weer dat mis. En als dat cynisme naar binnen slaat, dan zijn we helemaal ver van huis. Dan is elk eigen streven een genadeloze mislukking. Dan hoef je het niet eens meer te proberen om je best te doen – de innerlijke stem heeft al gefluisterd dat het een facade is, of dat je het toch niet gaat redden. De stem bekritiseert je als je even doet alsof er niets aan de hand is en de koe bij de horens vat – want zegt het stemmetje: nu ben je aan het doen wat je anderen verwijt, de schone schijn ophouden, ja toch, niet dan? En als je dan maar eerlijk bent en vertelt over wat je dwars zit, daar gaat het stemmetje weer: nu vraag je wel heel veel aandacht voor wat er allemaal met jóu aan de hand is, vindt je zelf ook niet? De cynicus heeft altijd gelijk, er lijkt zo weinig verweer tegen te bestaan – behalve vingers in je oren en dom doorgaan. Of is er nog iets anders?
Jezus zegt vanochtend enigszins gefrustreerd dat het ook niet gauw goed is. En hij zegt: “Johannes komt, eet niet en drinkt niet, en ze zeggen: Hij is van de duivel bezeten! De Mensenzoon komt, eet en drinkt wel, en ze zeggen: Kijk die gulzigaard en wijndrinker, die vriend van tollenaars en zondaars! Maar de wijsheid vindt haar rechtvaardigheid in haar werken.
Johannes de Doper was een asceet, in de woestijn. Kameelharen mantel, sprinkhanen eten, de hele ratteplan. Hij riep op tot bekering van de slechte wegen en nieuwe toewijding aan het kernverhaal van het Joodse volk, aan God zelf. En dan is de beste manier om je niet te hoeven te bekeren is natuurlijk de beste man voor gek verslijten. Een letterlijk roepende in de woestijn.
Dan komt Jezus van Nazareth, die zich niet terugtrekt in de woestijn en dan is hij de zuiplap en vreetzak, die me de verkeerde mensen aan tafel zit. Het is ook prijsschieten voor de cynicus in dit leven. Er is altijd wel iets.
Maar dan: de wijsheid vindt haar rechtvaardigheid in haar werken. Cryptisch zinnetje, maar belangrijk. De cynicus lijkt iedereen te kunnen pootjehaken en vanaf een verheven positie te kunnen prijsschieten op alles en iedereen die zijn of haar best doet. Brené Brown heeft daar ook een broertje dood aan en zegt: “If you're not in the arena also getting your ass kicked, I'm not interested in your feedback.” Als ik jou niet zie strugglen, moed hebben, pogingen wagen en op je bek gaan, dan hoef je mij niet te vertellen of ik het al dan niet goed doe. Een toegankelijke versie van de wijsheidsquote van Jezus van Nazareth.
Want wat ben je aan het doen? Het is niet de vraag of je bij de gekken of de zuiplappen hoort, maar is het werk dat je aan het doen bent van werkelijke waarde, klopt het met de diepe waardes voor de mens. Heeft Johannes gelijk met zijn oproep tot bekering, klopt Jezus uitnodiging aan de outsider? Pel de uiterlijkheid eraf, het gaat niet over de vraag hoe het overkomt. Maar over de handeling zelf.
Dat lijkt steeds terug te komen in de uitspraken van Jezus van Nazareth en ze zijn een enorm houvast voor mij – in mijn zoektocht in het leven. Ik weet niet wat goed is of waar ik me zou bij moeten aansluiten. Maar is de intentie, de keuze van het moment, de gedrevenheid in lijn met de opdracht tot liefhebben van de Eeuwige en de Naaste? Is het daadwerkelijk een poging om te helen of geheeld te worden, om lief te hebben of om liefde te ontvangen? Klopt de handeling an sich? Dan is de rest minder belangrijk. Zeker feedback van buiten de arena – of die nou op social media plaatsvind of in die luie stoel in je hoofd waar een cynicus altijd wel wat te mopperen heeft. Geef die cynicus een borrel en laat m lekker mopperen. Er is werk aan de winkel. Het echte leven roept. Het zand van de arena.
Tot zover vanochtend. Een hele goede vrijdag gewenst – en vrede, en alle goeds.
