Van buiten of van binnen

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Tekst onder afbeelding

Van buiten of van binnen – PopUpGedachte dinsdag 11 oktober 2022

Het hokje waar we binnengaan is zelfs voor Bosnische begrippen aan de rauwe kant. Binnen hangen rekken met kleding, liggen broeken en shirts gestapeld, slaapzakken en dekens. Het is de simpelste voorraadkamer die ik ooit heb gezien, maar de man die het runt is allerminst simpel. Ik heb diep respect voor de manier waarop hij zich inzet voor vluchtelingen die sinds een jaar of vijf in grote getale zijn stadje aandoen op weg vanuit Servië, via Bosnië naar de Europese Unie. Hij is moe, al jaren. Dat kan ook haast niet anders want hij is er altijd, altijd bezig, altijd aanstaan. De afgelopen vijf jaar is hij misschien twee of drie keer níet op het busstation geweest ’s nachts. Het busstation is de verzamelplek en werd even wereldnieuws in 2019 toen de besneeuwde perrons volstonden met tentjes waarin vluchtelingen lagen te slapen. Bijna 1000 mensen verbleven toen rond dit busstation.

Hij is grappig, kritisch, eigenwijs, vol energie en moe. Alles door elkaar. Hij vertelt over zijn leven, hoe de oorlog in voormalig Joegoslavië verwoestend heeft huisgehouden in zijn woonplaats en over de manier waarop hij probeert om onderling respect te creeeren tussen locals en vluchtelingen. Dat hij Suleiman, een van de mensen van het station meenam naar de school ertegenover. Suleiman heeft allemaal snoepzakjes gemaakt voor de kinderen. Ze vragen aan de klas waar ze zijn uitgenodigd wat migranten zijn: Dieven! Verkrachters! Er is er maar één die zegt; mensen zoals wij. Dan vertelt Suleiman over z’n leven, snoep wordt uitgedeeld en de kinderen schrijven een briefje. Zo simpel, zo levensveranderend.

Het zijn niet eens de absurde verwijten, de scheldkannonades van sommige van de mensen om hem heen die hem het meest dwarsliggen. Het zijn vooral de organisaties die hier komen om te helpen. Vrijwilligers met een hesje, erop uitgestuurd door goedwillende organisatoren, de fondsen bij elkaar geharkt online door foto’s van de ellende en gedreven verhalen over actie. Gek wordt hij ervan. Zij zijn degenen die wel eten uitdelen, maar nooit zich willen inzetten om het afval op te ruimen. Terwijl dit hét verwijt is aan vluchtelingen: dat ze rommel maken. Het goedbedoelde brengt juist gevaar. Het mechanische waarmee de organisaties zich soms beperken tot hun taakje, terwijl het nodig is om iemand in de ogen te kijken en te bedenken wat diegenen precies nodig heeft en hoe hij of zij wat waardigheid kan hervinden. Misschien werk, contact met de lokale bevolking, neem iemand mee naar een concert waar je toch al naar toeging. Volkomen logisch voor hem, onmogelijk voor veel mensen in hesjes. Niet iedereen, zeker niet iedereen. Maar wel veel, veel te veel.

Hij draagt geen hesje, hij is geen organisatie, hij doet wat er gedaan moet worden. Werd ontslagen bij de krant waar hij werkte, een vage reden maar het had vast te maken met het feit dat hij soms ineens van kantoor moest om iemand te helpen op het busstation. Hij zegt dat wie goeddoet goed ontmoet en dat hij geen dag honger heeft geleden.

Hij klopt van binnen, hij bekvecht met de mensen van wie hij vooral een buiten ziet. Het is de lezing van vandaag, maar dan van een niet-praktiserend moslim in een kleine stad in Bosnie. Dit staat er vanochtend:

“In die tijd nodigde een Farizeeër Jezus uit de maaltijd bij hem te gebruiken. Hij trad dus binnen en ging aanliggen. Toen de Farizeeër dat zag, stond hij er verwonderd over, dat Jezus niet eerst voor de maaltijd de wassingen verricht had. Maar de Heer sprak tot hem: 'En gij dan, Farizeeer, gij maakt wel de buitenkant van beker en schotel schoon, maar van binnen zijt ge vol van roof en slechtheid. Dwazen! Heeft Hij die de buitenkant maakte ook niet de binnenkant gemaakt? Geeft liever wat erin is als aalmoes; dan is voor u alles rein.”

Nijdig is de man van Nazareth. Zijn negeren van de goede zeden is een provocatie, hij heeft iets te zeggen. Die opgepoetste buitenkant, in welke vorm, uniform of hesje dan ook, die heb je op orde. Maar binnen gebeurt er niets. Roof. Gedoe. Pronken met andermans veren. Het gebeurt hier allemaal. Vergeet wat je plan was, vergeet de beker en je taakstelling: geef wat je hebt als gift aan de ander. Geef jezelf. Dan maakt het niet meer uit hoe het eruit ziet.

We vertrouwen nogal eens op officiële kanalen die moeten helpen, mensen met hesjes, uniformen of een overheid. Maar die kan maar beperkt doen wat elk mens wel kan doen. Zichzelf ter beschikking stellen. Dat is waar de man van Nazareth op uit is en waar deze man in dit stadje in Bosnie een levend voorbeeld van is.

Tot zover vanochtend. Een hele goede dinsdag gewenst en vrede, en alle goeds vanuit Bosnie, vandaag nog.

 (klik hier voor de bijbelteksten van de dag)