Niet vergeten te leven
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Niet vergeten te leven – PopUpGedachte woensdag 30 maart 2023
Het is ondoenlijk om de hele tijd stil te staan bij onze sterfelijkheid, zo zeggen grote denkers als Ernest Becker. Dus verdringen we die gedachte en dat levert dan weer allerlei bijzondere fenomenen op, zoals de hoop op eeuwig leven, zo zegt hij. Tegelijk lukt het niet altijd om de angst voor de dood onder ogen te komen én is het lang niet altijd makkelijk om erover te praten. De dood is nauwelijks onderdeel van ons leven, terwijl het zo zinnig zou zijn als er een paar handvaten zouden zijn om er mee om te gaan.
Een andere gedachte is van Otto Rank, een Oostenrijkse psycho-analyticus, hij heeft veel geschreven over de angst voor de dood, maar legt evenveel klemtoon op het leven zelf. Hij zegt: 'Mensen zijn inderdaad enorm getalenteerd om te vergeten dat ze sterfelijk zijn, maar ze zijn minstens even getalenteerd om te vergeten dat ze aan het leven zijn.' Als je dan toch beseft dat het leven eindig is, kan je dat besef ook gebruiken als bron om stil te staan bij de manier waarop je wil leven.”
Mooie gedachte, pluk de dag want morgen sterven wij. Dat mag ook wat ontspanning geven in al je plannen en denken. Een diep Bijbels principe ook; wat maak je je zorgen over de manier waarop je je kleedt of hoe je eruitziet, en wat zit je nu alles voor je oude dag veilig te stellen terwijl je helemaal niet weet of je oude dag komt. Léven, dat is vandaag. Met alle mogelijke aandacht. Morgen is onzeker en dat hoef je niet helemaal tot je door te laten dringen, maar een beetje helpt misschien om vandaag weer even te bedenken wat écht belangrijk is.
Interessant genoeg helpt niet alleen het denken aan onze sterfelijkheid om te leven. Het opheffen van de sterfelijkheid doet net zo’n poging. En ook dat brengt de christelijke traditie, paradoxaal genoeg. Jezus zegt vandaag: “In die tijd sprak Jezus tot de Joden : Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: als iemand mijn woord onderhoudt, zal hij in eeuwigheid de dood niet zien.' Toen zeiden de Joden Hem: 'Nu weten wij zeker dat Gij van de duivel bezeten zijt. Want Abraham en de profeten zijn gestorven, terwijl Gij beweert: Als iemand mijn woord onderhoudt, zal hij in eeuwigheid de dood niet smaken.”
Als je niet echt een beetje welwillend luistert, dan zijn die uitspraken van de Rabbi ook echt niet te verteren. Het is alsof hij het een beetje expres doet. Boude stellingnames doen en wie echt geinteresseerd is gaat graven en denken wat er bedoeld kan zijn, wie het toch allemaal al bedreigend of idioot vond, die heeft extra reden om weg te lopen en er de draak mee te steken. Alsof het een manier is om kaf en koren te scheiden, in de korte tijd die de rabbi op aarde heeft.
Korte tijd én eeuwig. Allebei. Waar zit’m dan die eeuwigheid of onsterfelijkheid in? De gedachte is dat de dood niet bij het leven hoort. Ondanks alles, toch niet. En dat is voelbaar als iemand ons ontvalt, zeker als het voortijdig is. Alles verzet zich ertegen. Je hoeft echt geen gelovige te zijn om ervan overtuigd te zijn dat de geest van de overledene nog ergens is. Écht weg is moeilijk te verdragen. En dan is de vraag natuurlijk: is dat verdringing en onzin óf is dat zo waar, op één of andere manier, dat zelfs wie er niet in gelooft – er niet aan ontkomt om het tegen de eigen rationaliteit in, te erkennen.
De christelijke traditie heeft altijd de dood als een doorgang gezien – niet per se naar een hemel, met wolken en vage zielen – maar naar nieuw leven. Een nieuwe hemel en een nieuwe áárde, ook echt. Aardbol, planeet, leefruimte, water, wolken, wind, zee, bergen, dieren, dat. En ik vind het bijna niet voor te stellen dus heb de neiging om er diep van binnen niet in te geloven. En toch, het staat er elke derde bladzij. En één van de meest geloofwaardige mensen (misschien wel, dé meest geloofwaardige) die ooit geleefd heeft, Jezus van Nazareth, geeft er zijn leven voor. Om geloof te brengen, vertrouwen, hoop, liefde – zowel voor dit leven als voor wat er volgt. Voor de tunnel en door de tunnel heen. Nú leven – want het gaat voorbij. Én straks, want het komt. Zowel niet vergeten te leven, als niet vergeten in vertrouwen te sterven. Het zou wat zijn als dat mogelijk was. Mijn brein en hart wil er nog niet aan, al helpt het om erover te schrijven. Het zou toch wat zijn, niet?
Tot zover vandaag. Een hele goede woensdag gewenst. En vrede, en alle goeds.
