Vrij zijn, ik wil alleen maar vrij zijn
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Vrij zijn, ik wil alleen maar vrij zijn – PopUpGedachte woensdag 29 maart 2023
Het is een heel oud liedje, mijn studententijd denk ik. ‘Vrij zijn, ik wil alleen maar vrij zijn. Liefde komt ooit, als ik niet meer vrij wil zijn.’ Fascinerend stukje tekst, lekker puberaal ook. De flinterdunne filosofie dat liefde en je aan iemand verbonden weten het tegenovergestelde is van vrijheid. Ik noem het hier flinterdun omdat liefde uiteindelijk natuurlijk de ultieme vrijheid is. Ik denk niet ‘doen wat je wilt, wanneer je dat wilt, met wie je dat wilt’ een interessante vorm van vrijheid is. Zoals vrij zijn van school gedurende een vakantie heel leuk is, maar geen school, geen dagritme – zelfs een kind weet na een paar dagen ziek zijn, dat school écht wel leuker is. Al moet je er van alles. En je baan opzeggen kan voelen als een bevrijding of het wegvallen van werk. Maar het wordt pas écht vrijheid als er een een nieuwe baan op je staat te wachten en je nog niet direct er aan hoeft te beginnen. Als je écht in-between jobs bent. We hebben het nodig om verbonden te zijn om ons vrij te weten. Fijne paradox wel. En dat betekent niet dat verbondenheid automatisch vrijheid is, de relaties die voelen als gevangenis zijn er waarschijnlijk ook legio. Het punt is dat het tegenovergestelde niet altijd vrijheid is, omdat de situatie van zovelen die graag met een partner of een gezin zouden leven maar diegene niet hebben gevonden, wel vrij is, maar lang niet vrij voelt.
Vrijheid is al een stuk boeiender als je de een plek gevonden hebt in je leven waarin dat wat nodig is, wat je moet, wat hoort, matcht met wat je graag doet en liefhebt. Ik moet goed voor mijn kinderen zorgen, dat is mijn plicht. En zeker mopper ik weleens daarover. En ben ik onwijs blij dat ik het niet alleen hoef te doen. Ik herinner me nog levendig het thuisonderwijs in het begin van Corona-tijd. Wat. Een. Drama. Maar ik hou van die twee, met hart en ziel. Dus is dat zorgen geen taak en opdracht en onvrijheid, maar is het juist bevrijdend – dat ik mijn plek gevonden heb, ook als vader. En voor werk geldt natuurlijk ook dat als je een plek hebt gevonden waar je moet doen, volgens afspraak, wat je eigenlijk al het liefste doet – dat je daarmee een grote vrijheid hebt gevonden.
Hoe zit dat spiritueel. Veel mensen, mijzelf incluis, die opgevoed zijn in kerkelijke kringen of er van gehoord hebben, zijn overladen met het idee van de liefde van God en dat het je taak is om God lief te hebben en je naaste als je zelf. Wat dat precies betekent, daarover verschillen de meningen maar dit is wel zo’n beetje de kortste samenvatting van de opdracht. Tegelijk hebben we veel gehoord over zonde, over wat niet mag, over fouten waarmee je mensen teleurstelt – of erger nog: God teleurstelt en vergeving moet vragen. En soms huist er in ons nog ergens de angst voor een donker perspectief na dit leven. Een hel of zoiets.
De rabbi van Nazareth maakt vandaag een onderscheid in spirituele beleving. Hij heeft het over kinderen en dienaren (of slaven). Dit staat er: de slaaf blijft niet voor eeuwig in het huis. De Zoon blijft voor eeuwig. Als de Zoon u vrijmaakt, zult gij werkelijk vrij zijn. Hij zegt tegen zijn volksgenoten dat ze zich gedragen als slaven. Dienaren, die zowel bevrijd willen worden van de opgelegde wet, als dat ze ernaar proberen te blijven leven anders zwaait er wat. En dat ze dus eigenlijk niet in dat huis horen. Ze zijn er tijdelijk. De kinderen in dat huis hebben een andere plek. Daar ligt geen contract, al liggen er verwachtingen. Daar is sprake van zorg en liefde, en soms strijd en gedoe, maar de basis is anders.
Hoe verhoudt ik me tot de wereld om me heen en tot de Eeuwige? Is er een voor wat, hoort wat? Als ik mijn best heb gedaan, verwacht ik een beloning want dat is de afspraak? Een stilzwijgende afspraak met vrouwe Fortuna of met God dat ik me aan de regels hou, dat er een bepaalde aanspraak op mijn leven mag zijn maar niet teveel want ik ben ook maar een mens. Ik wil ook nog iets voor mezelf houden. En als ik faal, dan zwaait er wat.
Of is er de optie om kind te zijn van die Eeuwige, in diens ‘huis’ rond te dwalen. Natuurlijk af en toe gedoe zoals dat in een gezin hoort, maar ergens met de rotsvaste overtuiging dat deze verbinding voor eeuwig is. Ondanks fases van puberteit en eenzaamheid. Deze laatste is de weg die Jezus van Nazareth wil ontsluiten. Vrij zijn, vanwege je verbonden zijn. Dat is de weg van het kind. Misschien vergt het veel verbeeldingskracht, maar het helpt als ik me er ietwat bij voor kan stellen.
Tot zover vandaag. Een hele goede woensdag gewenst. Morgen weer een nieuwe popupgedachte, de muziek in de opnames is zoals altijd van Alan Spiljak en voor nu: vrede gewenst, en alle goeds.
