Een streepje voor
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Een streepje voor
Goedemorgen en van harte welkom bij de PopUpGedachte, ik ben Rikko en ik schrijf overwegingen om de dag mee te beginnen. Vandaag met de titel;
Een streepje voor – PopUpGedachte donderdag 3 november 2022
De uitdrukking is waarschijnlijk ontleend aan een of ander spel waar je streepjes moet verzamelen. Je kunt dan een streepje vóór staan. Toegepast op mensen die net iets beter voorgesorteerd staan in het leven of iets hogere waardering krijgen dan een ander. En er zijn nogal wat manieren waarop je een streepje voor kunt hebben op de rest. Dat je slimmer of grappiger bent, dat je uit een hecht gezin komt, dat je er leuk uitziet, dat je jong bent, dat je fysiek fit bent, dat je wit bent, dat je ouders gestudeerd hebben, dat je geld hebt, dat je man bent maakt in een hoop dingen alles ook een stuk makkelijker. Joris Luyendijk had het niet over streepjes maar over vinkjes en telde er zomaar zeven die je op een fikse voorsprong kunnen zetten, waarvan bij de meeste geldt dat je er niets voor hebt gedaan. Van de opleiding van je ouders, tot je kleur, tot de land waar de wieg van je ouders heeft gestaan, je seksuele voorkeur – ben je hetero dan heb je ook alweer een vinkje te pakken – en ga zo maar door.
Vandaag zet Paulus zijn vinkjes bij het grof vuil. Hij heeft de vinkjes, de streepjes, de voorsprong – van alles om trots op te zijn of in elk geval zich te onderscheiden van anderen als iemand van statuur. In zijn tijd. Paulus versie van Luyendijk’s voorsprong klinkt zo: “Ik ben besneden op de achtste dag, van Israëls geslacht, van de stam Benjamin, een geboren en getogen Hebreeër; op het stuk van de tora een farizeeër, wat ijver aangaat een vervolger van de kerk, in wettische heiligheid volmaakt.”
Hiermee kon je aankomen in de samenleving anno toen. Een man die op waardering kon rekenen, die met open armen ontvangen zou worden in de burelen van de macht, naar wie men zou luisteren en voor wie een baan geen probleem zou zijn. Zeven vinkjes anno toen.
En dan schrijft hij: Maar wat winst voor mij was ben ik om Christus gaan beschouwen als verlies. Als ‘schade’ schrijven andere vertalers. Als een probleem. Een last. Iets ingewikkelds. Er is namelijk een probleem met de gemiddelde trotse man van zijn afkomst anno toen; die kon helemaal niets met de kwetsbare Man van Nazareth, de verguisde verschoppeling die vooral kwam zeggen dat het tijd was voor grondige bekering en dat de haantjes-de-voorsten achteraan zouden moeten aansluiten, dat het volk-zonder-vinkjes hen zevenvoudig voor zou gaan in de weg naar het heil, of het koninkrijk of de zegen, of hoe hij het ook noemde. Paulus ging zijn voorsprong in het leven beschouwen als achterstand in het begrip van Christus.
Het is fascinerend dat de discussies van vandaag de dag toen net zo hard voorkwamen. Dat nu soms de witte man zich bedreigd voelt door de teneur in de samenleving waarin zijn positie als oneerlijke voorsprong wordt gezien – terwijl, zo zegt deze man, hij er toch niets aan kon doen, hij heus geen racist is, hij hartstikke vrouwvriendelijk en objectief tegenover iedereen, echt heus iedereen, in het leven staat. Onbegrip, slachtoffergevoel, dat soort dingen. Ja, je voorsprong in het leven, je voorgesorteerd staan om makkelijker gehoord te worden dan een ander, om minder gediscrimineerd te worden dan een ander, om net iets gemakkelijker gewaardeerd te worden door een ander – kan je opeens op achterstand zetten. Hoe zou je begrijpen hoe het is om in de minderheid te zijn, om per definitie met argwaan bekeken te worden door de autoriteiten om je kleur, of om fysiek tot weinig in staat te zijn. Ik weet het ook niet, niet echt. Ik kan me niet indenken wat het is om op de vlucht te zijn, ik kan me niet verplaatsen in het leven van zoveel vrienden en bekenden die uit Afghanistan, Syrië of Congo hebben moeten vluchten. Ik kan alleen luisteren, leren, mijn mond houden. En op mijn handen zitten – niet met mijn oude reflex denken dat ik wel even iets oplos. Niet weer een ‘laat mij maar’. Mijn reflex die voortkomt uit een voorsprong in het leven, vanwege ouders, paspoort of wat dan ook, die hindert me in het werkelijk luisteren.
Paulus beschouwt zijn zeven-vinkjes voorsprong als problematisch, hij gooit de voorsprong bewust weg, maakt er geen gebruik van, pakt niet z’n zogenaamde ‘godgegeven’ positie. Hij zwerft rond, luistert, leert – tussen mensen die zijn positie eerder als bedreigend zien dan als een pre. En zo ontdekt hij Christus, leert hij van de Man van Smarten en vindt hij vrede, ondanks alles.
Tot zover vandaag. Een hele goede donderdag gewenst. Meer PopUpGedachtes te vinden op popupgedachte.nl. Doneren kan ook. Alvast dank! En de muziek van vandaag is weer van Alan Spiljak.
Rest mij niets dan een hartelijk: vrede, en alle goeds.
