Dat het ons spijt
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Dat het ons spijt – PopUpGedachte woensdag 27 september 2023
Niet zo’n makkelijke emotie; spijt. Terwijl de christelijke spiritualiteit er vol mee zit – naast alle mooie woorden over liefde en eeuwigheid en genade en levenskracht en dat je het allemaal niet hoeft te weten en meer van dat soort bevrijdende elementen. Ook spijt. En schuld zelfs. Je zou er acuut door afhaken, want wat moet je ermee. Dat gebogen door het leven gaan, dat oordelen waar zo vaak achteraf van blijkt dat degene die oordeelt zelf ook niet zo zuiver op de graat was, dat moralisme.
Toch is er in die hele spirituele traditie zoveel ruimte voor spijt omdat het nou eenmaal nogal behoorlijk een deel van ons leven uitmaakt. En dat je het dan maar beter een plek kunt geven en gezonde, helende rituelen creëeren en de realiteit van dat gevoel maar onder ogen zien – om er niet onder gebukt te gaan maar ook om het niet op bijna onnatuurlijke wijze uit het leven te willen bannen. Zoals we dat bijvoorbeeld ook probeerden met woede – het uitbannen als onvolwassen, terwijl het zo’n basale oerkracht is, een gezonde morele emotie, die alleen oefening vraagt om er wijs en constructief je weg mee te vinden. Woede en wijs, kan dat? Zeker. Net als spijt en vrijheid, ook ongedacht, maar toch.
Vandaag een stuk van een profeet ver voor Christus, Ezra. In de tijd dat het leven van de natie wankel is en onzeker en de mores door iedereen met voeten wordt getreden. Men krijgt kansen, als volk – maar lijkt die ook weer te verkwanselen. En dat staat er:
“met gescheurde kleren en mantel viel ik op mijn knieën en spreidde mijn handen uit naar de Heer, mijn God. Ik zei: ‘Mijn God, ik schaam me, mijn God, ik ben te beschaamd om mijn gezicht naar u op te heffen, want onze zonden reiken tot boven ons hoofd en onze schuld is zo hoog als de hemel. Vanaf de dagen van onze voorouders tot aan deze dag zijn wij zeer schuldig tegenover u”
Heftige teksten wel. En toch ook weer niet heel ver van ons bed. Als je in een gemiddeld vluchtelingenkamp in Europa rondloopt, vliegt het schaamrood je ook naar de kaken. Of als je iets leest over de manier waarop de kleren worden geproduceerd waarin je nu op weg bent naar je werk of zit te luisteren, of waar het goud en de edelmetalen in mijn laptopje vandaan komen die maken dat ik hier prettig kan werken, als ik weet wat er in mijn stad gebeurt – om de hoek, vlak naast me of een paar straten verderop – en ik niet mezelf daarvan losweek door mijn individuele bril op te zetten en te weigeren iets te voelen over dat waar we samen verantwoordelijk voor zijn als mensen – dan snap ik Ezra. Dan kan ik mee naar de A12 voor protest, maar zoek ook een plek voor het gezamenlijk falen waar ik – tot mijn diepe frustratie – ook nog onderdeel van ben.
Het helende van christelijke spiritualiteit is niet dat schuld of spijt of iets wordt weggewuifd of dat er andere kandidaten worden gezocht om boos op te zijn omdat zij toch de schuld zijn van dat nare gevoel in mij of mijn medeplichtigheid – het helende is dat er een adres is. En dat is niet makkelijk in te voelen in een behoorlijk post-religieuze tijd als de onze – maar een eeuwige bron van geduld, van liefde, van vergeving, van hoop en van nieuwe kansen die je spijt in ontvangst kan nemen. Die je angst aan kan horen in het we-hebben-het-er-god-nog-an-toe-ook-zelf-naar-gemaakt, die de hoop aan kan horen dat het anders kan. En de twijfel of de kleine stapjes die mogelijk zijn in je eigen leven wel genoeg zullen zijn. Een macht en kracht achter deze wereld die het falen echt wel kan dragen, zodat je het in de ogen kunt kijken en er niet voor weg hoeft te lopen, die geen perfectie vraagt in handelen, maar uit-één-stuk zijn in eerlijkheid.
De grootsheid van God in de christelijke spiritualiteit kan mijn emoties en mijn zoektocht makkelijk dragen, ik ben daarin maar een stipje in de tijd – en het kan me zien, vertrouwen, weer op pad sturen. Een beetje lichter, met hoop en de ruimte om naar de ander te kijken en mogelijkheden te zien samen.
Tot zover vandaag. Een hele goede woensdag gewenst – en vrede, en alle goeds.
