Binnen en buiten
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Binnen en Buiten – PopUpGedachte woensdag 27 augustus 2025
Al sinds een heel aantal jaar werk ik met veel plezier voor Graceland Festival met als belangrijkste taak om het verhaal te schrijven van wat dat festival nou is of zou kunnen worden. “Voor welk maatschappelijk probleem geeft Graceland nu een antwoord?”, was de vraag van één van de meedenkers. Zo had ik nou nog nooit naar het festival gekeken, maar het bleek de opening te zijn naar een boeiend onderzoek. Het idee was dat we als samenleving de kerk als publieke plek van samenkomst en grote gemene deler van ons mensen hadden achtergelaten. En daar hadden we allemaal goede redenen voor, en vast ook wel een paar minder goede. Het zadelt ons echter als individu en als samenleving wel met een aantal vragen op waar vroeger in de kerk een bedding voor was, maar die we nu zelf moeten uitzoeken. Bijvoorbeeld de vraag naar de zin van mijn bijdrage in het leven. Wat heeft het voor zin dat ik besta en wat heeft het feit dat ik me ergens voor inzet dan voor zin. Evenals de vraag wie nou mijn community is, met wie trek ik op. En als laatste van de drie - er zijn er ongetwijfeld meer te stellen – deze vraag: hoe verhouden mijn buitenkant en binnenkant zich tot elkaar. In een setting als de kerk wordt de binnenwereld regelmatig gethematiseerd. Zowel het fraaie als het minder fraaie. Dat wat je verborgen houdt voor buiten, heeft in zo’n kerk een plek; of dat nu biecht is of gebed of wat dan ook, er zijn manieren en woorden voor dat wat je liever niet zomaar aan de wereld toont. Soms destructieve manieren overigens, maar er was iets en het kon ook goed gebruikt worden.
Nu moeten we het veelal zelf doen. Een manier vinden om te dealen met het feit dat onze publieke kant zomaar ons wat fraaier voordoet dan de rommelige binnenkant. Of andersom, dat er een diepe schoonheid in ons huist, maar dat mensen – inclusief wijzelf – het niet zien. Vandaag gaat Jezus los op religieuze leiders in zijn tijd – die dan weliswaar de tools hebben om eerlijk te zijn over hun verborgen leven, maar dat absoluut niet doen. Dit staat er:
“In die tijd sprak Jezus: Wee u, schriftgeleerden en Farizeeën, huichelaars! Gij lijkt op gekalkte graven die er van buiten wel mooi uitzien, maar van binnen vol zijn met doodsbeenderen en allerhande onreinheid. Zo ziet ook gij van buiten er voor de mensen wel uit als heiligen, maar van binnen zijt gij vol huichelarij en ongerechtigheid.”
Er worden geen doekjes om gewonden. De hele santenkraam van religieuze zelfwitwasserij wordt aan de schandpaal genageld. En ik vraag me af waar ik sta. Hoe witgekalkt is mijn leven, er is heus meer aan te treffen in mijn binnenwereld dan dorre doodsbeenderen gelukkig. Deze popupgedachte geeft mij ook de kans om woorden te zoeken voor het niet-weten, voor het falen, voor de spijt en de twijfel. En toch; als ik van Graceland Festival doorreis naar Zweden voor een event, plaats ik liefst het plaatje online waarin het leuk is om weer in een nieuw land te zijn – zonder ook te vertellen over de zelfreflectie dat het een beetje gekkenwerk is en niet zo verstandig om je leven op deze manier in te delen. En dat het een goed idee is om de dingen wat minder strak op elkaar te plannen.
En dan gaat het nog niet eens over onze cultuur – onze consumptiepatroon, de mijne ook. Ook een aardig witgekalkte aangelegenheid waar de dorre doodsbeenderen die het oplevert qua klimaat, qua dierenwelzijn, qua mensenwelzijn op plekken buiten ons directe zicht, verborgen blijft. En dat kunnen we niet oplossen, in die zin; dat de binnenkant net zo witgekalkt wordt als onze buitenkant en we stralende mensen zijn. Het is eerder andersom; dat er plekken zijn waar mijn rafelige onvermogen er mag zijn – dat er plek is voor spijt en rouw en twijfel en onvermogen. Zonder dat je er op afgerekend wordt. Dat zijn de plekken waar Jezus aan tafel met mensen eet, van wie het witkalken van de buitenkant niet echt is gelukt. Dat eet blijkbaar gewoon wat prettiger.
Anyway; dit is geen pleidooi voor het gebruiken van instragram als je publieke biechtstoel, zo simpel is het nou ook weer niet. Wel om manieren te vinden, plekken te creëeren waar er een uitwisseling plaatsvind tussen binnen- en buitenkant. Waar het niet zo fraai hoeft te zijn. Én waar een ander schoonheid in jou kan ontdekken die jij allang niet meer ziet.
Tot zover even vandaag. Een hele goede woensdag gewenst – meer popupgedachtes te vinden op www.popupgedachte.nl (en voor 20 en 21 september; we gaan een bijzondere vredestocht maken in Amsterdam voor iedereen uit het hele land. Je kunt zelfs blijven slapen in een prachtige kerk. Binnenkort meer)
Voor nu en voor vandaag: vrede gewenst, en alle goeds.
