Met open ogen
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Met open ogen – PopUpGedachte woensdag 25 januari 2023
Met open ogen erin tuinen. Het is niet zo moeilijk, want je ziet altijd toch maar beperkt. Met de beste wil van de wereld is er niets aan te doen; wat we zien is maar een fragment van de werkelijkheid. Ik krijg een mail op poten over een preek die ik heb gehouden, met zoveel mogelijk rust in mijn vingers stuur ik een mail terug, nadat ik het een dag of wat heb laten liggen. Blijkt die ander juist het als een heel opgewekte mail te bedoelen, dat als die chagerijnig was geweest dat er dan een heel ander verhaal was gekomen. Je ziet ook maar een beetje, he?
We hebben iets van een gezonde achterdocht nodig ten opzichte van onze ogen. Of we het allemaal inderdaad wel zo goed gezien hebben. Een voortdurende reflectie zonder in de apathie te vervallen van ‘wat weten we nou helemaal’. Want dat zou ook weer zonde zijn. Je ogen zo wantrouwen dat je nergens je meer voor inzet, want iedereen heeft zo zijn eigen perspectief en waarom zou het mijne beter, relevanter, zinniger zijn dan het jouwe. Terwijl de wereld mensen nodig heeft die zich inzetten, of dat nu is voor de kwetsbare mensen in je eigen buurt of dat je zaterdag je aansluit bij de mensen die de A12 gaan blokkeren.
Veel toewijding vraagt veel zelfreflectie, te weinig toewijding doet de vraag rijzen of er niet teveel zelfreflectie plaatsvind. Ga er maar aan staan. In mijn studietijd moest ik een oefenpreek houden voor mijn klasgenoten. Over een tekst waarin een moedige jonge Jonathan het opneemt tegen de vijanden toentertijd en de koning Saul angstig en voorzichtig onder een boom blijft zitten. Ik was natuurlijk fan van Jonathan en kwam met een vurig verhaal over actie en liefde en moed. Vroeg een vriend van mij aan het einde van de preek of ik ook een boodschap had voor Saul. Dat zinnetje ben ik nooit meer vergeten. In al mijn toewijding was ik een pleidooi aan het voeren voor iedereen die zich moedig voelde óf wilde voelen. Maar Saul, en wie zich daar mee kon identificeren, die had ik nul en geen aandacht gegeven. Terwijl, hoe vaak zijn we die personage wel niet.
Vandaag in de lezing gaat het ook over een Saul. Eentje met heel veel toewijding, die niet stil kan blijven zitten en zich vurig inzet voor zijn geloofsovertuiging. Zelfs zo grondig dat hij de ketters die Jezus van Nazareth tot hun Messias hebben uitgeroepen, vervolgt en laat opsluiten. Middeleeuwse praktijken, maar dan veel ouder dan de Middeleeuwen. Dan gebeurt er dit, zo vertelt hij zelf achteraf:
opeens werd ik omstraald door een fel licht uit de hemel. Ik viel op de grond en hoorde een stem tegen me zeggen: “Saul, Saul, waarom vervolg je mij?” Ik vroeg: “Wie bent u, Heer?” En de Heer antwoordde: “Ik ben Jezus van Nazaret, die jij vervolgt.” De mensen die bij me waren, zagen wel het licht, maar hoorden niet de stem van hem die tegen me sprak. Ik vroeg: “Wat moet ik doen, Heer?” De Heer zei tegen mij: “Sta op en ga naar Damascus, daar krijg je precies te horen wat je opdracht is.”
Dit. Dat je met je volle toewijding en met heilige woede de ene kant op te rent om onderweg te constateren dat je het tegenovergestelde aan het doen bent van datgene wat je hoopte te doen. Zo hard onderuit gaan, het doet pijn. En toch is het nogal genadig, want wat als hij nooit van z’n paard gevallen was? Ik word voorzichtig van zo’n tekst. En loop nog maar eens het argumentatie rondje waarom ik me inzet voor mensen aan de grenzen van Europa, waarom ik een andere route neem dan de route waar ik voor ben opgeleid, waarom ik zo fel kan zijn af en toe. En als de argumentatie deugt, op het eerste en tweede gezicht, als je de stemmen van de criticasters weegt – dan nóg is er geen garantie dat je er niet met open ogen intuint, maar dan is de inzet het waard. Ook al kun je een keer stilgezet worden, met een licht uit de hemel of op subtieler wijze. Dat geeft ook niet. Paulus in al zijn toewijding werd van de ene op de andere dag met dezelfde toewijding actief voor degenen die hij eerst naar het leven stond. De toewijding blijft, de richting verandert. Onze open ogen garanderen niet dat we het goed hebben. Reflectie of gebed of stilstaan – het zijn essentiële momenten onderweg. En bedenk; als Saulus nooit op weg was gegaan, had hij dan ooit het licht gezien?
Tot zover vandaag. Een hele goede woensdag gewenst – en vrede, en alle goeds
