Geen plek is heilig
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Geen plek is heilig - PopUpGedachte vrijdag 21 november 2025
Eigenlijk wou ik schrijven, geen plek is veilig - maar dat is gelijk zo’n thriller-titel waarvan je koude rillingen krijgt en achtervolgingswaan. Geen plek is heilig - voor de mens. De mens als containberbegrip. Het stikt namelijk van heilige plekken, je zou kunnen zeggen dat zo’n beetje alles wat je ziet, hoort, wie je ontmoet, waar je tegenaan loopt, wat je vasthoudt - op een bepaalde manier heilig is. Tot en met het plastic van deze laptop. Aardolie is nodig, heb ik begrepen, om dat te maken. Aardolie, zegt elke Google Search, is een product dat ontstaan is uit organisch materiaal dat miljoenen jaren is samengedrukt. Die ondenkbare tijdslengte, de herinnering en de inhoud van dit materiaal. We doen er misschien onheilige dingen mee, maar jo - alles is heilig. De lucht die we inademen, de grond waar we op lopen, elk mens dat we ontmoeten. Als we de tijd nemen, stilstaan, luisteren, horen, voelen - dan dwingt het respect af. Dan vraagt het om eerbied, heiliging. Niet zomaar met je tengels aankomen.
En daar komt het punt van de titel. De tengels zijn niet echt goed in het niet-aankomen. Als een kind dat alles grijpt, in de mond stopt, weggooit. Of beter nog; als een koopjesjager die een huis vol spullen heeft, maar bij elke aanbieding weer het hart sneller voelt kloppen, de handen automatisch bewegen om te grijpen, de ogen glinsteren. Hebben. Er is maar weinig in de geschiedenis voor de mens te heilig gebleken om aan te komen. Vandaag staat er dit in de lezing van de dag:
In die tijd ging Jezus de tempel binnen en begon de verkopers er uit te jagen, terwijl Hij tot hen zei: 'Er staat geschreven: Mijn huis moet een huis van gebed zijn, maar gij hebt er een rovershol van gemaakt.'
We weten niet precies waar die verkopers zaten en of die verkopers nou het probleem waren. Het is namelijk superhandig om niet een os, ezel of duif de hele weg van huis mee te hoeven sjouwen. Daar hebben ze geld voor uitgevonden. Dan kun je die ter plekke kopen en offeren. Handig, iedereen wint. Maar Jezus wil een punt maken, op zijn indrukwekkend theatrale wijze. Over het rovershol dat de mens maakt van de wereld, over het gebrek aan gebed en eerbied. Tenminste, zo interpreteer ik m deze morgen even. Net als met goede kunst, ook deze statements van de rabbi uit Nazareth hebben eindeloze betekenislagen.
Dat voor de mens uiteindelijk niets te heilig is om aan te komen, is misschien wel een van de belangrijkste punten van christendom. Daar wordt de Eeuwige zelf gekruisigd - of in elk geval de representant, de mensgeworden goddelijkheid. Vanwege het revolutionaire, het tegendraadse, het tegenover, het radicale, het ongemakkelijke ervan. En belangrijk punt daaruit - de eeuwige laat dat gebeuren. De almachtige is niet de wrekende God uit de hemel die komt vergelden. De angst om het niet goed te doen en wat je dan te wachten zou staan, is eerder een route richting het kwade, dan een route richting het het goede - of God.
Alles wat van waarde is, is weerloos. Ook God. De rabbi maakt statements, verleidt soms en buldert op andere momenten. Maar het heilige is weerloos - ook de tempel. Je kunt er een rovershol van maken. Van werkelijk álles, ook álles wat religieus is. En het heilige laat het gebeuren. Tot je bij de brokken staat van je eigen handelen en je op zoek gaat naar hulp, naar wijsheid, naar een andere route. Als een kind met buikpijn die alles heeft opgegeten wat los en vast zit. Nu huilend bij ouders troost zoekt en op zoek moet naar de heiligheid en de eerbied voor eten. Om het te leren genieten, te leren delen, te leren eren.
Tot zover vandaag. Een hele goede vrijdag gewenst - meer popupgedachtes te vinden op www.popupgedachte.nl - hopelijk tot 14 december, 16u live in de Singelkerk in Amsterdam voor Peacewalk Songs & Stories - en voor nu en voor vandaag. Vrede gewenst, vrede en alle goeds.
