Waar doe je nou goed aan?
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Waar doe je nou goed aan? – PopUpGedachte woensdag 17 september 2025
Het bos is hier groot en dicht en oeroud. Ik ben in het Oosten van Polen met mensen uit heel Europa. Elk van hen werkt op een andere manier aan de verbinding tussen vluchtelingen en Europa. Een professor die tussen alle bedrijven door tientallen gezinsherenigingen organiseert en niet loslaat totdat het is gelukt – die een heel systeem heeft opgezet om gevaarlijke deportaties van vluchtelingen tegen te houden. Vluchtelingen die zelf nieuwe stichtingen hebben opgezet om landgenoten in Europa verder te helpen. Mensen uit de Joodse gemeenschap, moslims, christenen en seculier. Onze club heet A World of Neighbours en dat is precies wat de bedoeling is, bijdragen aan een wereld van mensen die elkaars ‘naasten’ willen zijn – juist als de ander zo anders lijkt.
De plek is belangrijk, hier een paar kilometer vandaan loopt een gruwelijk grenshek. Dwars door de oudste bossen van Europa. Aan de ene kant een leger aan Wit-Russische grenswachten en soldaten, aan de andere kant de Poolse. Ze bevechten elkaar met de levens van kwetsbare mensen uit Somalië, uit Afghanistan. De één duwt ze met veel geweld de grens over, de ander slaat en duwt ze met net zoveel geweld terug. Daartussen bewegen zich in de onzichtbare schaduwen activisten die met het risico op arrestatie, gevangenisstraf en gevaar voor eigen leven, eten, warmte, soep, eerste hulp en juridische ondersteuning bieden. Via ingenieuze systemen krijgen ze een pin van een locatie, banen zich een weg door het oerbos en helpen waar ze kunnen – om te proberen ook weer ongezien te verdwijnen. Want helpen is hier wel degelijk illegaal. Medemenselijkheid is staatsgevaarlijk aldus de autoriteiten. Deze gebroken mensen, enkelingen maar – zeker vergeleken met de grote hoeveelheid Oekrainers die probleemloos werd binnengehaald. Deze enkelingen zouden gevaarlijk zijn.
Één van de allermoeilijkste dingen van het werk zowel hier aan de grens als op elke plek in Europa, waar het gaat werk rond migratie; wat is wijsheid? De meningen staan vierkant tegenover elkaar. De publieke opinie zegt enerzijds dit, anderzijds dat. Ratio zegt dat het prima te organiseren is, onderbuik heeft daar geen enkel gevoel bij, er zijn verkiezingen te winnen. Moet je schreeuwen en protesteren of in het geheim werken. Moet je de autoriteiten bijstaan zodat ze in elk geval iets minder inhumaan werken of moet je daar niets mee te maken willen hebben.
Niet minder deze uitersten bij initiatieven als de Peacewalk van aankomend weekend. De één kan niet anders dan protesteren, met wanhoop de wereld de gruwelijke feiten onder ogen duwen want als we daardoor niet gaan bewegen, wat dan wél? De ander kan het niet meer zien en een derde wil juist beide kanten zien en daartussen alle schakeringen. Wat is wijsheid?
Vandaag in de lezing zegt Jezus van Nazareth iets over de publieke opinie in zijn dagen en hoe hij er weinig mee kan. Dit staat er, hij zegt iets over hem en zijn directe voorganger, zijn aankondiger zogezegd, de asceet en woestijnmonnik Johannes de Doper
Johannes de Doper is gekomen, eet geen brood en drinkt geen wijn
en gij zegt: Hij is van de duivel bezeten!
De Mensenzoon is gekomen, eet en drinkt wel, en gij zegt:
Kijk die gulzigaard en wijndrinker, die vriend van tollenaars en zondaars!
Maar de Wijsheid vindt rechtvaardiging bij al haar kinderen.'
Je kunt het niet gauw goed doen. En het antwoord is niet zo bevredigend maar kan wel helpen. Wijsheid wordt herkend door de kinderen van de wijsheid. Het is niet de publieke opinie die van belang is maar degenen waarvan je het gevoel hebt dat ze kinderen van de wijsheid zijn. In de voorbereiding van de Peacewalk aankomend weekend sprak ik Mpho Tutu, de dochter van Desmond Tutu. Haar pastorale zorgende bemoediging als antwoord op mijn vele vragen over dit eigen initiatief, de Peacewalk, was groots en zó belangrijk. Hoe zij me aan de hand kon nemen in de roeping die voor mij en voor deze Peacewalk er ligt. Je kunt het niet aan iedereen uitleggen, je kunt wel iedereen steunen die in beweging wil komen voor recht en vrede – op welke manier dan ook. En de weg volgen die jou als roeping is gegeven.
Niet weten wat je te doen staat is logisch. De publieke opinie is geen koers om op te varen. Kritiek is er altijd. De kinderen van de wijsheid, ken je ze in je eigen omgeving? Het kan zo maar helpen. En oh ja, zie ik je op de Peacewalk? Heel graag! Er zijn nog aardig wat mensen nodig die echt de 24u mee willen maken, verhaaldragers noemen we ze. Het is te gek als mensen een deel aanhaken, maar wie de hele route erbij is – vormt de cultuur. Je bent nodig, dat is zeker.
Tot zover even de PopUpGedachte. Een hele goede woensdag gewenst hier vanuit the middle of nowhere. En vrede, dat vooral, vrede en alle goeds.