De onrust van het ongewone
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De Onrust van het Ongewone – PopUpGedachte woensdag 15 februari 2023
Als iemand opstaat om zich te laten horen, voelt de ander zomaar het ongemak van het verschil. Als de ander gaat staan, ben jij opeens degene die pontificaal blijft zitten. Terwijl je helemaal niet van plan was om een statement te maken, je zat gewoon. Totdat iemand opstond. Toen was het niet meer gewoon om te zitten, maar was het een keuze. Een keuze waar je zelf niet voor hebt gekozen. En dat roept zomaar wrevel op.
Er komen zo wat discussies langs over de blokkade van de A12 door Extinction Rebellion. Een foto van een soort avondmaal aan het begin van die actie deed bij sommige gelovigen de gemoederen hoog oplopen. Alsof de ware christen de snelweg blokkeert en de rest zich nog moet bekeren. Nou, verdedigde een actievoerder zich, dat is niet wat wij beweren. Ja, zegt de toeschouwer, maar zo voelt het wel. Er worden nog net geen excuses gevraagd van de activisten voor het ongemakkelijke gevoel dat ze geven aan degenen die niet meedoen. En er zal heus een harde activist tussen zitten, die iedereen de maat neemt. Maar de meesten die ik ken, staan er uit gewetensnood. Persoonlijke gewetensnood, een gevoelde opdracht en met een heleboel nuance. In het besef dat er heel veel manieren zijn om je te verzetten tegen het kapotmaken van de planeet.
Het ongewone maakt onrustig. En dat is niet nieuw. Als Jezus van Nazareth mensen geneest – vrij ongewoon én vrij ongemakkelijk, moet ik zeggen – dan drukt hij de genezen mens iets op het hart. Dit staat er vandaag:
“Daarna legde Hij nog eens de handen op zijn ogen. Nu zag hij scherp en was zo volkomen genezen dat hij alles duidelijk zag. Hij stuurde hem naar huis met de waarschuwing: 'Ga zelfs het dorp niet in.'”
Het ongewone heeft risico’s bij zich. Hoe helend en goed de verandering ook is, hoezeer mensen ook het eens kunnen zijn met de zaak of de inhoud belangrijk kunnen vinden. Toch is het ongewone bedreigend, en uit bedreiging ontstaat argwaan en uit argwaan ontstaat verzet. Argwaan is een zelfbevestigend fenomeen. Je vertrouwt het al niet erg en dan hoef je maar één zinnetje te horen, een uitspraak tegen te komen of een foto te zien en je ziet al je vermoeden bevestigd. En zo raken we van elkaar verwijderd, waarop er altijd mensen zijn die aan degenen die opstaan verwijten dat ze voor de verwijdering hebben gezorgd.
‘Ga zelfs het dorp niet in’ zegt de rabbi. Als blinde kon hij zich vrij tussen de mensen begeven. Vrij, maar beperkt. Afhankelijk. Nu kan hij zich niet meer vrij tussen de mensen begeven, zijn zicht is onbeperkt, maar zijn nieuwe staat van zijn, gaat gegarandeerd onrust geven. En dat vereist voorzichtigheid. Is het niet voor hemzelf, dan toch zeker voor Jezus van Nazareth, de genezer. Want het ongemak van het ongewone richt zich uiteindelijk niet alleen op de genezene, maar uiteindelijk ook op de veroorzaker.
Wat moet ik daarmee? Allereerst het besef dat dit het patroon is. Het ongewone wordt breed verslagen in de media, daar kun je vanuit gaan. Zij brengen niet vanzelfsprekend nuance aan, dat moet je zelf doen. In jezelf. En het ongewone brengt onrust, sowieso. Goed om te weten. En dan is er nog mijn eigen proces. Als ik het ongewone tegenkom. En er onrustig van wordt. Wat staat me dan te doen?
Het lukt niet altijd, maar een gouden regel die ik mezelf voorhoudt, is die van de verbinding. Als ik weet dat mijn eigen argwaan zichzelf bevestigt, is er maar een echte remedie en dat is contact zoeken. Met de genezen blinde, met de man van Nazareth, met de klimaatactivist én de boer. Dat gesprekje met een boer uit de familie was écht helend. Niet om het eens te worden, maar wel om te voorkomen dat er gescheiden werelden ontstaan. Er is er maar één en daar hebben we samen iets in te doen.
Tot zover vandaag. Een hele goede woensdag gewenst – en vrede, en alle goeds.
