Vertrouwen dan maar?
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Vertrouwen dan maar? – PopUpGedachte dinsdag 14 maart 2023
Edy Korthals Altes, de oud-diplomaat zegt het met nadruk, aan het einde van zijn leven; de mens is zichzelf centraal gaan stellen, zonder contact te maken met dat wat boven hem- of haarzelf uitstijgt.’ En Vaclav Havel, de filosoof, politieke dissident en later president van Tsjechie zegt dat ‘de huidige crisis te maken heeft met het verlies van onze relatie met het Transcedente’. Het is de aloude ‘God is dood’ constatering van Nietzsche, geen blijde constatering maar een treurige, dramatische. Volgens Nietzsche is er geen weg terug en moet de mens het zelf doen, de megalomane omarming van de oneindige grootsheid van het bestaan, de wil om te heersen. En de weigering van de onderwerping. Briljant in zijn analyse, met liefde voor Jezus van Nazareth, werd hij op een bepaalde manier gek van die Dionysische grootheid. Tenminste, zo lijkt het.
Wat dan? De mens op het schild heffen, het zelf moeten weten, we zien dagelijks hoe het de mens overvraagt. De vele keuzes die de mensheid heeft gemaakt en die geleid heeft tot waar we nu zijn – een zee aan mogelijkheden, behalve de mogelijkheid om in evenwicht met onszelf, de ander, de natuur te leven. Eindeloze keuzemogelijkheden in de supermakrt aan producten, maar onmogelijk om echt goede producten af te nemen – want we kunnen bijna niet meer weten waar het allemaal vandaan komt. Zelfs Tony Chocolonely heeft het opgegeven helemaal eerlijke chocolade te maken, toch? In plaats daarvan zijn ze op weg naar slaafvrije en eerlijke chocola, realistisch en een beetje treurig ook wel. Zo ingewikkeld hebben we al onze mogelijkheden gemaakt.
Maar hoe vinden we dan een weg terug – of beter nog, een weg vooruit. ‘Ik geloof werkelijk dat we op weg zijn naar een nieuw bewustzijn en het besef dat we een andere weg moeten inslaan, zegt Korthals Altes. Het is tijd voor een nieuwe mens die meer oog krijgt voor verwondering en zich realiseert dat we met huid en haar verbonden zijn aan het transcedente. En dan zegt hij: ‘de diepgang van de oude tradities en grote verhalen kunnen ons daartoe toegang verlenen’ onder andere.
In dat licht lees en herlees ik vanochtend een oude psalm. Deze vier regels die ik maar mee de dag in moet nemen. De Psalm staat in de lezingen van de dag vandaag, dus wie weet is het belangrijk – voor deze dag. Met Edy Korthals Altes denk ik dat het zinnig is om het weer te proberen met die oude tradities, op nieuwe manieren, met oude woorden en hedendaagse vragen, met het loslaten van de modernistische vraag naar aantoonbaarheid en wat je nu precies zegt te geloven. Maar het opzoeken van overgave en vertrouwen in dat wat ons overstijgt, datgene aanspreken als een diegene. Niet omdat je het weet, misschien zelfs niet omdat je het gelooft – maar meer omdat je niet in al die grootspraak van de mens gelooft – of die van jezelf. Welke zinnen dan? Deze vier, uit Psalm 25, vanochtend:
Toon mij uw wegen, Eeuwige,
En maak mij uw paden bekend;
Wijs mij de weg van uw waarheid en onderricht mij,
want U bent de God die redt.
Wat ga ik zien als ik deze woorden met me meedraag vandaag. Of zelfs maar nu even ruimte geef in hart en gedachten. Als ik veronderstel dat er meer is dan takenlijsten en werkverplichtingen, meer dan verwachtingen van zoveel anderen en mijn eigen geweten en diens kritiek op mij. Dat er iets groters mijn aandacht vraagt en zegt: ‘mens, waar ben je’.
Dat soort gedachten. Op zoek naar vertrouwen, vertrouwen temidden van zoveel verandering of juist temidden van ogenschijnlijk onveranderbare systemen. Dat er iets is wat daar doorheen trekt of wat het overstijgt, zodat je niet alleen slachtoffer bent – of dader – maar ook mens, met keuzes, eigen vrijheid, en liefde. Dat vooral.
Tot zover even vandaag. Een hele goede dinsdag gewenst, meer popupgedachtes te vinden op www.popupgedachte.nl – en voor nu; vrede gewenst, en alle goeds.
