Liefde voor de wereld
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Liefde voor de wereld – PopUpGedachte woensdag 10 april 2024
Of ik een beetje hou van deze aardbol, van dit leven, van mijzelf misschien – en dan bedoel ik vooral van dat mens-zijn op zichzelf, of ik een beetje hou van die kastanjebladeren net aan de andere kant van het glas van dit venster, die zich bijna zichtbaar tevoorschijn rollen uit de vette knoppen waar ze inzaten opgevouwen, of ik hou van die buurman die altijd zo over z’n vitrage links en rechts de straat staat in te kijken, of ik hou van de eend die land in de gracht – niet mijn auto, maar zo’n vliegende. Anders is het zonde. Of ik hou van de lucht, van de ander, van geluid en zon en sterren en aarde en licht. Of ik ervan hou als van een geliefde. Of dat het een beetje een platonische relatie is, waarbij we in elkaars nabijheid leven, ik en de wereld, maar het vooral voor lief nemen, waarin de fase van elkaars cadeautjes geven allang voorbij is, er heel zelden nog van die momenten van ontroering zijn over het feit dat we aan elkaar zijn toebedeeld, de wereld, het alles – en ik.
In de christelijke en spirituele traditie is er een beetje een dubbele houding ten opzichte van de wereld. De natuur en de schepping, zoals alles wat ontstaan is uit de creatieve makende hand van de Eeuwige dan heet, dat wordt bejubeld. En tegelijk moet je je afzijdig houden van wat wereld is en niet geestelijk, de wereld achter je laten – en dat dus niet alleen in streng christendom, maar ook in meer spiritueel religieus denken: het is de geestelijke wereld, de lichamelijke aardse werkelijkheid moeten we zien te ontstijgen. Ik heb liefde geleerd voor de natuur én de wereld te haten, soort van. En daar wringt iets. Teveel christendom heeft mijns inziens geleerd dat de aarde toch voorbijgaat, en ging zelf daarmee voorbij aan de realiteit, schoonheid, kwaliteit en heiligheid van het leven, de aarde, het plantenrijk, de zee en vooral misschien wel: de waanzinnige, ragfijne ecologische balans die we verstoren als de wereld niet meer geliefd wordt, maar vooral het ik of het eigene.
Dat is het risico van wereldmijdende spiritualiteit – dat het zomaar egoïstisch wordt. Dat klinkt een beetje grof, misschien moet het egocentrisch zijn. Als religie gaat over hoe ik gered wordt, hoe is dat anders dan egocentrisch of misschien mens-gecentreerd? En het staat haaks op één van de kernteksten van de man van Nazareth zelf – die vanochtend in gesprek is met Nikodemus, één van de leraren van het volk in die dagen. Jezus zegt:
IZozeer immers heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben
Een tekst die veel religieuzen kunnen dromen, maar de praktijk is nog wat anders. Heb ík de wereld zo lief, dat ik mezelf ervoor geef? Of mijn leven? Of mijn geld of toekomst of erfenis? Wat je ook vind van XR mensen, zij lijken de wereld zo lief te hebben dat ze zich met lijf en leden opstellen voor de toekomst van die wereld. Toch is dat soms voor religieuzen het tegenovergestelde van wat ze geloven. En liefhebben van die wereld gaat net zo goed over je eigen buurt en de leefbaarheid ervan, de kleding die je al dan niet koopt en je zorg voor de planten in het gemeentelijk groen.
De befaamde theoloog NT Wright zei ooit dat we deze tekst in de geschiedenis nogal eens onrecht hebben gedaan. Dat we meer een theologie erop nahouden die deze tekst omdraait, zeker als het gaat. Dat in de theologie de afkeer van de wereld en de straf op de mens die dan op Jezus van Nazareth gelegd wordt, centraal staat. Dat christendom soms meer klinkt als: Zozeer immers heeft God de wereld gehaat, dat hij zijn eniggeboren zoon heeft gedood. Dat is geen christendom, of geloof, dat is precies het tegenovergestelde van de tekst. Liefgehad, deze wereld. En de vraag is wat ik kan opbrengen en hoe ik me weer kan geven, want als de Eeuwige diens zoon heeft gegeven; zichzelf en de eigen toekomst, zogezegd; wat heb ik dan te geven? Misschien moeten we weer even in relatietherapie met de wereld, om de liefde weer terug te vinden. Misschien is de bevestiging dat die liefde ok is, of eigenlijk: heel hard nodig, ook al weer effe genoeg.
Tot zover de PopUpGedachte van vandaag. Een hele goede woensdag gewenst – en vrede, en alle goeds.
