De omkering
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De omkering
Goedemorgen en van harte welkom bij de PopUpGedachte. Ik ben Rikko en ik schrijf overwegingen om de dag mee te beginnen. Vandaag met de titel
De omkering – PopUpGedachte dinsdag 9 januari 2024
Het is niet per se logisch of zelfs maar eerlijk dat het water hier nog niet tot aan de lippen staat en dat in andere delen van de wereld meer regel dan uitzondering is. Figuurlijk gesproken, maar met al die regenval begint dat soms wat benauwend letterlijk te worden. Je kunt natuurlijk persoonlijke situaties niet vergelijken, een westerling in Zweden kan het moeilijker hebben dan iemand in Jemen, in theorie. Maar de geschiedenis, de situatie en de kwetsbaarheid van het leven in Jemen is gemiddeld genomen eindeloos veel zwaarder dan die in zo’n Scandinavisch land. En is dat eerlijk? Nou, nee. Het is, je bent er geboren of niet. Je doet je ogen open, hebt geen idee waar je bent, wie je bent of wie die blije mensen zijn aan je wiegje als je dat geluk hebt. Je krijgt een paspoort of niet en hebt het leven te leven waar je in terecht bent gekomen met de erfenis van de context waar je in bent geland. Ze noemden dat wel lot en vroegen de mens om zich daarin te schikken. En dat doen de meesten; tenminste ‘schikken’ heet het als het een pittige plek is waar je in bent geland, ‘dankbaar’ als dat een luxe positie is waar je in bent terechtgekomen. Helaas wordt dat dankbaar soms zomaar een recht en wordt het ‘geboren in Nederland’ zomaar een trotse positie die een ander nog maar moet verdienen, omdat de Nederlanders toch dit land hebben opgebouwd of zoiets. Wat nonsens is natuurlijk omdat het nou eenmaal uitmaak waar je wieg staat en je aan de plaatsing daarvan – dat kan ik met enige zekerheid zeggen – nul komma nul hebt bijgedragen.
Het is niet eerlijk. Dat sowieso. Er is geen gelijkheid om mee te beginnen. Wel is er een verhaal, verhalen die we elkaar vertellen, hoop die we delen, inspiratie, geloof, liefde – en dat zijn tools waarmee je vanuit welke startpositie dan ook iets kunt. Met die tools of hoe je ze ook zou noemen, is lot niet meer een ijzeren gegeven, maar een plek op het bord waarvan uit je kunt gaan reizen. Het idee van bijvoorbeeld de christelijke traditie is dat lot en uitgangspositie niet gedetermineerd is, maar dat er een kracht is die bevrijdend, emanciperend, helend aanwezig is en beschikbaar – al weet je nooit precies hoe en wat. Dat idee, dat er een God is die ziet en heelt zonder een bevrijdingsautomaat te zijn waar je maar genoeg kwartjes in moet gooien om te krijgen wat je wilt, dat is de kracht van de omkering. Ik ben niet willoos slachtoffer van de situatie of bevoorrecht prins of prinsesje. Ik ben mens, met een roeping. En de realiteit van geloven is dat de roeping vaak omkeringen teweeg brengt in die ogenschijnlijk zo harde realiteit, die oneerlijk verdeelde wereld. Dat is de herhaalde poezie uit Bijbelse bronnen, mensen in kwetsbare posities die de omkering meemaakten. Vandaag de lofzang van Hanna, die gepest door de tweede vrouw van haar man uit jaloezie en vanwege haar kinderloosheid (polyamorie was deel van het leven, blijkbaar. Wordt zonder commentaar vastgesteld in de lezing van de dag). Zij zingt dit:
De bogen der dapperen worden gebroken
de zwakken worden met kracht omgord.
De rijken moeten hun brood gaan verdienen
die honger leed hoeft geen werk meer te doen
De kinderloze baart er zeven,
de schoot van de moeder verdort.
Klinkt als wraak misschien, maar het belang van deze tekst is niet Hanna zelf, maar de echo die door die hele bijbelse teksten heenklinkt. Van Mozes, Maria, David, Paulus. Het zijn de mensen in onmogelijke posities die plekken innemen waarop de zeven-vinkers vanzelfsprekend aanspraak maken. De dappere is niet meer vanzelfsprekend in de lead, de rijke moet aan de bak. Het leven zoals dat voor ons ligt, is geen vaste route van wieg naar graf gedetermineerd door karakter, omgeving en geschiedenis. Er gaat een licht aan, klinkt een stem, een uitnodiging, een mogelijkheid. Risicovol, zeker, want de gedetermineerde route is met al z’n gedoe een stuk veiliger. Maar de vrijheid en verantwoordelijkheid lonkt ergens – op ongedachte wijze. Voor iedereen; mens zijn is mogelijkheid en onvoorspelbaarheid, en is verlangen gerechtvaardigd en doet hoop leven.
Tot zover even vandaag – een hele goede dinsdag gewenst, en vrede, en alle goeds.
