De omkering
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De omkering – PopUpGedachte dinsdag 7 oktober 2025
Nooit zal de datum 7 oktober weer een gewone datum worden, tenminste; niet op afzienbare termijn. Net als 11 september, 9/11. De gruwelijke aanslag van Hamas op zoveel Joodse burgers, de ontvoeringen van gijzelaars waarvan velen inmiddels zijn omgekomen, sommigen zijn teruggekeerd, anderen wachten op vrijlating. Het is een moment in de geschiedenis dat zal blijven bestaan. Een vriend van mij zou op het Nova Festival zijn. Maar omdat we een ‘Walk’ hadden gepland, in dit geval in Bosnië, een week waarin we tijd doorbrengen met mensen die vastlopen op Europese buitengrenzen, had hij toch maar bedacht om later te gaan. Hij is nooit meer die kant op geweest.
Het collectieve trauma van Joodse Israeli’s, die leven in een staat wiens oprichting alles te maken heeft met de Europese genocide op het Joodse volk, werd op 7 oktober weer zwaar aangezet. De aanslag zelf had alles te maken met een ander trauma, dat van de Palestijnse bevolking. Waar terroristen kapitaliseren op de verdrijving en opsluiting van al hun Palestijnse medeburgers, onder andere als gevolg van de oprichting van diezelfde staat.
Er was medeleven, vlaggen werden gehesen, halfstok gehangen. Maar de wereld wist ook wat er ging komen en vreesde en protesteerde. De reactie van de Israelische regering zou meedogenloos zijn. Niemand kon vermoeden hoe meedogenloos. Dat we hier staan, twee jaar na dato. Dat er een vredesvoorstel ligt, een schamel brokje houvast in een geschiedenis van vredesvoorstellen en cease-fire’s. We blijven hopen en we zijn dankbaar voor elke dag waarin er minder doden vallen dan de dag ervoor. Maar veel is het niet. Ik blijf bidden. En met Moaz Inon, wiens beide ouders op deze dag werden vermoord, in diezelfde aanslag – blijf ik geloven dat vrede onontkoombaar is. En vrede is geen cease-fire, maar een radicaal andere manier van samenleven, van waardigheid en autonomie voor iedereen.
De woorden die ik hierboven gebruik schieten tekort. De oprichting van de Israelische staat is complexer, de situatie van het Palestijnse volk is complexer. Maar soms moeten er ook woorden zijn, pogingen, erkenning van pijn – al is het maar iets. Schamel, maar blijven proberen.
Vandaag lees ik in de teksten over een stad die dreigt te worden omgekeerd. En of je dit nu betrekt op Jeruzalem of Gaza, of de Verenigde staten na 11 September of op Europa zelf. Kijk maar even, dit staat er:
Jona begon de stad in te gaan, een dagreis ver. Toen riep hij: 'Veertig dagen nog, en Nineve wordt met de grond gelijk gemaakt!' Maar de Ninevieten zochten hun steun bij God; zij riepen een vasten uit en allen, van groot tot klein, trokken zij boetekleren aan.
Het woord van Jona kwam ook de koning van Nineve ter ore; hij stond op van zijn troon,
legde zijn staatsiegewaad af, trok een boetekleed aan en zette zich neer in het stof.
Hij liet in Nineve omroepen: “(…) Ieder moet terugkomen van zijn heilloze wegen en van de ongerechtigheid, die aan zijn handen kleeft. Wie weet of God dan niet terugkomt op zijn besluit en daar spijt van krijgt; wie weet of Hij niet terugkomt op zijn vlammende toorn, zodat wij niet te gronde gaan!'
Verhalen bestaan omdat het in echte leven ondenkbaar is, denk ik weleens. Die profeet wordt toch met pek en veren elke stad, elk land en elk continent afgegooid. Of nee, wacht, hij mag aanschuiven bij obscure talkshows. Maar dit; boete doen?
We leven in een dreigende wereld. Volgens Maoz Inon is momenteel de grootste dreiging voor het uberhaupt voortbestaan van de staat Israel regering Netanyahu. De legitimiteit, de paria-status – het zijn er tekenen van. Gaza zelf, zal het ooit nog bewoonbaar zijn? En Europa, het heeft haar waarden al verkocht aan de vrije markt en opgegeven in de uitdaging die opvangcrisis van vluchtelingen bood.
De koning riep íeder op: kom terug van je heilloze wegen en van ongerechtigheid, vast en doe boete. Er was geen verdediging, geen shoot-the-messenger, geen debat. Enkel inkeer. Dat is wat ik proef bij Maoz en Aziz en bij al die Palestijns-Israelische vredesbewegingen. Zij keren zich af van de uitsluiting van de ander, keren zich tegen alle onderdrukking en geweld die daaruit voortkomt, moeten zich bekeren van hun vijandsbeeld of hun superioriteitsgevoelens of beide. En dan ontstaat er iets nieuws, iets veelbelovends – ook al lijkt het,en is het – onooglijk klein en kwetsbaar in al het wapengeweld. Toch blijven ze geloven. Al is het maar omdat het alternatief elke dag zichtbaar is in stof en puin en rouw.
Tot zover even vandaag. Een hele goede dinsdag gewenst. En vrede, en alle goeds.
