Doorgeven
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Doorgeven – PopUpGedachte dinsdag 5 maart 2024
Het begint in het leven niet met geven, het begint met ontvangen. En op een gegeven moment begin je niet zomaar dingen te geven aan anderen. Op een gegeven moment begin je door te geven wat aan jou gegeven is. Natuurlijk zijn er verschillen. Degenen die opgroeit in een veilige omgeving, met eten, drinken, kleren en vooral liefde, heeft een ander startpunt van geven, dan iemand aan wie dit alles ontbreekt. Maar door de bank genomen zijn er gelukkig ongelofelijk veel mensen die in liefde worden ontvangen en wat er verder ook gebeurt – dat is je gegeven. Zoals de lucht in je longen is gegeven, het feit dat je kan proeven, ruiken en ademhalen. Dat je een lijf hebt en dat je geknuffeld wordt – al is het maar soms. Dat er mensen van je houden, voordat je ook maar zelf bewust was dat je bestond. Dat mensen om je geven, misschien wel meer om jou dan jij om jezelf.
Misschien is het daarom dat ik altijd een beetje aanhik tegen één van de grootste geboden de formulering daarvan: heb uw naaste lief zoals uzelf. Van jezelf houden is helemaal zo makkelijk niet. Sterker nog; het is soms makkelijker om van je naaste te houden dan van jezelf. Zo bezien zou je bijna zeggen dat dit gebod oproept om wat minder van je naaste te houden, maar dat is een uitleg die alleen in een gespychotherapeutiseerde samenleving als de onze kan ontstaan. Het lijkt me verder van de tekst dan de bedoeling kan zijn. Er ontstond ruimte toen ik ergens een herformulering op het spoor kwam die zei dat de zin misschien gewoon simpelweg niet af was. Of dat het een beetje verlengen van de zin uit dat grote gebod een andere betekenis op het spoor brengt, of een ander perspectief. Alsof de kleitablet was afgebroken – of eigenlijk er een boodschap in de zin school die niet zozeer bedoeld was om het hedendaagse ‘je moet van jezelf leren houden’ te benadrukken, maar juist iets anders – iets wat dichter bij de oude teksten van Jodendom en christendom ligt. En dat gaat zo. Niet zozeer: heb uw naaste lief zoals uzelf. Maar ‘heb uw naaste lief, zoals uzelf geliefd bent’. Twee woordjes extra, om het ‘zoals uzelf’ te duiden. Heb lief zoals jezelf geliefd bent. En is het niet door je ouders, dan wel door de natuur, door God, door de gever van leven, door de zon die net weer verschijnt en zonder aanziens des persoons harten en handen, gezichten en ruggen verwarmt.
Daarmee zou de ziel van de tekst om doorgeven gaan, in plaats van geven. Een ontspannener rol, een menselijker positie ook. Ik krijg dingen – en geef weer door. Er hoeft ook niet zoveel dankbaarheid tegenover te staan want ik heb het ook maar gekregen. Ik hoef niet te weten of de ander wel een wederdienst voor me heeft, want hoe vaak heb ik niet dingen ontvangen zonder dat ik er iets voor terug kon doen.
In de lezing van de dag, vertelt de rabbi een verhaal over de mens en hoe die zich kan gedragen. Een waarschuwing. Een dienaar heeft waanzinnige schulden en zo staat er, hij “wierp zich voor de schuldeiser neer en smeekte: Heer, heb geduld met mij en ik zal u alles betalen. De heer kreeg medelijden met die dienaar, liet hem gaan en schold hem de geleende som kwijt. Maar toen die dienaar buiten kwam, trof hij daar een andere dienaar die hem honderd denariën schuldig was; hij greep hem bij de keel en zei: Betaal wat je schuldig bent.”
Je begrijpt, dat liep niet goed af voor de dienaar die alles werd kwijtgescholden en vervolgens zich bovenop zijn nieuwe nullijn verrijkt met de schuld van iemand die ook wel iets zou willen worden kwijtgescholden. Het is Jezus van Nazareth die ergens zegt; alles wat ik u doorgeef, heb ik van de Eeuwige ontvangen. Ik heb niks van mezelf. Het is een fijne levenshouding en zo terecht. Het maakt het delen makkelijker, voor de gever en de ontvanger. En het voorkomt dat navelstaren of ik wel voldoende van mezelf hou. Al is zelfliefde leren superbelangrijk. Maar misschien leer je dat aan de hand van anderen die van jou houden. Want die zijn er, altijd.
Tot zover even de overweging van vandaag. Een hele goede dinsdag gewenst, meer popupgedachtes te vinden op www.popupgedachte.nl. Velen droegen al bij via de donatiebutton op diezelfde site en dat is fantastisch want dat helpt om hiermee door te gaan. Voor nu, een hele goede dinsdag gewenst, en vrede, en alle goeds.
