En iedereen droop af
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
En iedereen droop af – PopUpGedachte maandag 27 maart 2023
Er is altijd wel een schuldige te vinden. Vaak ben ik het zelf; schuldig aan uitstelgedrag of aan gebrek aan overzicht of weer zo ’n dubbele planning waarbij je een afspraak af moet zeggen. Soms is het ook die ander, die elke keer weer met zo’n hele hoop gedoe komt waar je écht niet op zit te wachten. En die energie vreet. Of het is de ander die dingen van je verwacht die absoluut niet waar te maken zijn, hoe moet je nou zo leveren en enigszins tevreden zijn over wat je doet. Er is altijd wel een schuldige aan te wijzen. Ik of de ander.
Maatschappelijk net zo goed. Het zijn de boeren of de vluchtelingen of de overheid, soms met naam en toenaam als het gaat over Rutte of over die en die leider van die en die politieke beweging. Er is altijd wel een schuldige aan te wijzen.
En je moet er iets mee. Schuld vraagt altijd om afrekening. Je neemt het jezelf kwalijk en straft jezelf. Van heel klein: doorwerken nu, want je hebt de hele ochtend zitten lanterfanten, dan maar in de avond door – tot gevoelens van minderwaardigheid en minachting naar wie je bent. Maar ook de ander wil je het kwalijk nemen, laten voelen, misschien een beetje betaald zetten. Of dat nu in grappen over politieke partijen is of serieuze hetzes tegen politici of de groep die je schuldig acht. Schuld vraagt er nou eenmaal om, als een vacuum dat gevuld wil worden, als water dat nou eenmaal naar beneden stroomt. Het gebeurt.
Vandaag brengen religieuze leiders uit het jaar 0 een dilemma bij Jezus van Nazareth. In een poging hem klem te zetten. Ze leven onder twee wetten. Die van Mozes, hun eigen wet met een eigen rechtssysteem. En dat van de bezetter, de Romeinen. Ze brengen een vrouw die op overspel betrapt is en vragen Jezus wat te doen. Stenigen of vrijlaten. Stenigen moet volgens de wet van Mozes, maar mag niet van de Romeinen. Wat hij ook zegt, hij heeft altijd een probleem, denken ze.
De Rabbi zwijgt, doet aanvankelijk niet mee aan het vernederende spel, dan zegt hij de beroemde woorden: wie zonder zonde is, werpe de eerste steen. Bij dat gruwelijke stenigen moest altijd de oudste eerst gooien, om jonge onbezonnenheid tegen te gaan. Nu druipen ze allemaal af, staat er, de oudsten het eerst.
Het is de leeftijd, een beetje wijsheid, die beseft dat ze verslagen zijn in hun opzet. Van een wreed spel met externe wetten en identiteiten (Joods of Romeins, trouw of verrader) is er een beroep gedaan op het hart. Hij heeft zich niet als verdediger van de wet opgesteld en niet als iemand die de wet breekt, maar heeft de wet verdiept met deze lijn: als jij zondeloos bent, mag jij de wreker zijn van ongerechtigheid. Anders moet je misschien even een pas op de plaats maken.
En zo gebeurt het. Het is een gekke genade. Daar staat die vrouw dan, alle aanklagers zijn in het niets opgelost. De rabbi veroordeelt haar ook niet, zegt hij. Ga maar, niet weer doen anders. Tot ziens.
Kan ik het met de aanklachten naar mijzelf en naar anderen? Al die stemmen die veroordelen, mijn eigen en die van anderen – dat die in de spiegel kijken. Een beetje wrang naar zichzelf lachen en in hun aanklacht zichzelf herkennen om dan maar weer aan het werk te gaan. Zou degene die jou het leven moeilijk maakt, ook niet zelf af en toe de kantjes er vanaf lopen? Ja toch? Misschien is die daarom zo fel. En mijn eigen geweten? Tegenover anderen kun je veel makkelijker zijn dan tegen jezelf. Dat is ook niet eerlijk. Alsof de stem die het je kwalijk neemt, zelf zo’n schone lei heeft. Er is misschien maar één die je werkelijk de maat mag nemen, zegt het verhaal – de brandschone, eeuwige, maker van de wereld – maar die doet het niet. Die kijkt je in de ogen en laat de rommel die aan het licht gekomen is, de rommel. Nieuwe dag, nieuwe mogelijkheden. Wel zo fris. En veilig. Kan ik nog een hoop van leren.
Tot zover vandaag. Een hele goede maandag gewenst en een frisse nieuwe week. Morgen weer een nieuwe popupgedachte en voor vandaag: vrede gewenst, en alle goeds.
