Tekenen van de tijd
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Vanochtend vanuit een hotelkamer in Warschau, Polen. Ik ben hier maar een paar dagen, de laatste opnames van de eerste serie van de podcast ‘living as neighbours’ en een conferentie over kerkelijke gastvrijheid jegens vluchtelingen. Daarna een weekje vakantie, dus volgende week ben ik even uit de lucht. Maar eerst nog dit vandaag:
De tekenen van de tijd - PopUpGedachte vrijdag 21 oktober 2022
Het is 2022, de zomer is voorbij en er komt weer een winter aan. Corona lijkt voorbij, maar is dat nog niet helemaal. Wel zou het een winter kunnen worden zonder al teveel maatregelen. Tegelijk wordt het een oorlogswinter, in Oekraïne, waar het 20 graden kan vriezen en Poetin alle infrastructuur naar de hel probeert te bombarderen. Het zijn de tekenen van de tijd.
Ik ben hier in Polen en spreek met Karol, een filosoof uit Krakow. Hij studeerde Griekse en toen Arabische filosofie, deed verslag als journalist van de eerste grote groepen vluchtelingen die aankwamen in Duitsland en begon toen zijn land te onderwijzen in empathie en begrip over Islam en de Arabische wereld. Tegen de bierkaai, veelal. Politiek gezien is het bonen tegen de muur gooien, zo vertelde hij, de Poolse uitdrukking voor onmachtig verzet.
Maar, zo zegt hij, er is geen toekomst in alle redelijkheid te bedenken waarin we ons kunnen isoleren van de rest van de wereld, waarin we niet samen met vluchtelingen en migranten uit heel de wereld opnieuw Europa moeten proberen vorm te geven. De generaties voor ons konden dat niet, kunnen dat niet en wij moeten ze meenemen daarin. Wij weten het ook niet, maar we kunnen het wel leren. En ik moet het nog iedere dag leren. ‘Dan zeg ik tegen een van mijn medewerkers hier, een Oekraïense, dat ik zo blij ben vandaag omdat Poetin harde klappen krijgt in de slag bij Cherson. Meteen begint zij te huilen en zegt: weet je hoeveel Oekraiense jongens daar sneuvelen’. De ommekeer van binnen, de wil om te luisteren, te huilen, de emotie om te laten slaan en bij de ander te zijn. Dat is hard werken.
En ik weet het, persoonlijk. Van al die keren dat je actief je inzet, een actie opzet of blij bent iets bereikt te hebben en dat je dan met je kop tegen de muur loopt omdat de ander heel ergens anders zit in zijn of haar binnenwereld. En dan weer luisteren, en groeien in wijsheid en fijngevoeligheid. Dat leren, of dat nu met vluchtelingen is of met buurtbewoners of met kinderen of op het werk.
Jezus zegt vandaag: “In die tijd zei Jezus tot de menigte: 'Wanneer gij een wolk ziet opkomen uit het westen, zegt ge terstond: er komt regen; en zo gebeurt het ook. En wanneer ge ziet dat er een zuidenwind waait, zegt ge: het wordt gloeiend heet; en het gebeurt. Huichelaars! Van het beeld van land en lucht weet ge de juiste betekenis te bepalen, maar waarom dan niet van deze tijd? Hoe komt het dat ge niet uit uzelf de juiste gevolgtrekking maakt?”
Hij doelt hier concreet op de genezingen die hij doet, de tekenen rond zijn geboorte, zijn eigen verschijnen. Dan moet je als Thora-lezer toch wel weten dat het grote moment in de geschiedenis is aangebroken? Maar je wilt het niet zien, je wilt het niet weten.
En zo staan we als Europeanen zo vaak te kijken. We zien de wanhoop, de lijsten met doden, het nieuws over de bouw van het stadion in Qatar van alweer tijden geleden – de plek waar straks door Nederland gevoetbald wordt met een Nederlandse delegatie juichend op de tribune. We zien verzilting, verarming en migratie, en polarisatie. Dat zijn de tekenen van onze tijd. En ze jeuken onder onze huid want we weten de gevolgtrekking – chaos. Zoals die volgde in Jezus dagen. Niet lang na zijn dood en opstanding volgt er een opstand tegen de Romeinen, die bruut wordt neergeslagen, Jeruzalem wordt ingenomen en de tempel met de grond gelijk gemaakt om nooit weer echt herbouwd te worden.
Wat betekent dat dan? De tekenen van de tijd vragen om verbinding tussen insiders en ‘outsiders’ Zoals Jezus dat deed. Verbinding tussen mensen die het goed hebben en financieel kwetsbaren, tussen generaties, tussen mensen van verschillende geaardheid, tussen godsdiensten, tussen mensen van verschillende roots – telkens de ander opzoeken omdat in tijden van crisis altijd de ander weggezet gaat worden en dat zelfvernietigend effect heeft. Wie wil behouden, die zal verliezen – zegt Jezus, wie bereid is om te verliezen, zal behouden. Dat kun je op duizend manieren toepassen maar in nieuwe verbindingen leggen leren we zien, geloven, hopen en liefhebben. En daar is toekomst voor.
Tot zover even vandaag. Een hele hartelijke groet hier vanuit Polen, een hart onder de riem voor wie dat nodig heeft. Na vandaag dus even een weekje vakantie. Ik ben er weer op 31 oktober – als alles goed gaat. En voor nu, vrede gewenst. En alle goeds.
(klik hier voor de bijbelteksten van de dag)
