Besta zoals je bedoeld bent te bestaan
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Besta, zoals je bedoeld bent te bestaan – PopUpGedachte vrijdag 1 december 2023
We denken nogal veel. Ons hoofd is het instrument, de grijze massa daarin de motor en het is alsof het onze taak is om met die hersencellen grip te krijgen op de werkelijkheid zodat we weten wat we moeten doen, moeten denken, welke mening we moeten ventileren, zinnig of niet. Dat het denken voorafgaat aan het bestaan is natuurlijk niet waar, terwijl we toch wel vaak zo leven. Eerst leren, eerst beschouwen, eerst analyseren, dan doen, toevertrouwen, er iets van maken. Terwijl in het echte leven het minstens zo vaak andersom is. Op heel basale gebieden. Ik wordt eerst geboren, ik huil om duidelijk te maken dat ik besta, roep om voedsel voor ik bewust ben wat dat betekent, wie ik ben, wie die anderen zijn. Ik heb nog geen idee of de mensen uit wie ik geboren ben te vertrouwen zijn, ik heb geen namen, zie nog geen gezichten, maar geef me volledig en zonder reserves over. Zo komt een mens ter wereld. Dat moet je niet je hele leven blijven doen – ergens wordt je bewust van jezelf, de ander en de wereld en ga je keuzes maken. Maar om nou alles en iedereen te willen analyseren, beschouwen, doordenken en risico analyses te maken voordat je aan overgave begint, dat is het andere uiterste. En dus eigenlijk een beetje onnatuurlijk. Een ander voorbeeld is de liefde, de romantische liefde. Daar komt heus wel een beetje brein bij kijken, maar dat is echt maar een deel. Sterker nog, verliefdheid betekent dat we een beetje ons hoofd verliezen. En dat is niet een uitzondering; het is een vast, zo’n beetje essentieel onderdeel van de liefde. Dat je je hoofd verliest, niet voor altijd, maar het is er wel. Het is een natuurlijke, menselijke, prachtige gang van zaken. Geen vereiste, maar mooi en goed – ondanks of misschien wel juist dankzij het feit dat het brein even is uitgeschakeld. En als laatste dan het woordje ‘flow’. Het is superlekker dat je als je aan het werk bent in een soort flow terechtkomt, dat de handelingen elkaar opvolgen zonder dat er direct een bewuste beslissing tussenzit. Dat je het gevoel voor tijd verliest, het bewuste bedenken van wat je aan het doen bent. Het verlies van de analyse.
We zijn als mensen een aparte diersoort. Ons bewustzijn geeft ons veel, maakt ons verantwoordelijk én met alle verantwoordelijkheid komt ook de last en de valkuil van over bewustzijn. Vandaag in de lezing een oproep aan de rest van de natuur – niet de mens – om God te loven. En dat kantelt vandaag voor mij even de betekenis van geloven en van leven. Want de natuur heeft niet hetzelfde bewustzijn als de mens. Hoe kan het dan God loven – wat dat ook precies moge betekenen. Hoe kan het dan religieus zijn. Hoe kan het dan spiritueel zijn. Daarvoor moet je er toch gedachten op na houden? Nou, niet per se, blijkbaar. Dit staat er:
Looft de Heer, bergen en heuvels, al wat daar groeit, prijs de Heer,
Looft de Heer, zeeën en stromen, bronnen van water, prijst Hem.
Looft de Heer, zeegedrochten, alles wat leeft in het water, vogels des hemels, prijst Hem.
Looft Hem, wilde en tamme dieren, prijst en verheft Hem eeuwig.
Hoe dan? Wat is dat archaïsche woord ‘loven’ hier? Alsof je tegen de kerkbanken zegt dat het nu hun beurt is om mee te zingen met het orgel. Alsof je de gracht hier naast maant dat het hoog tijd is om te bidden en dat de kastanjeboom hier in de straat de volgende PopUpGedachte schrijft. Nee, zegt de bijbelgeleerde her en der, hun ‘loven’ is puur en alleen bestaan. Er zijn. Groeien, bewegen, water dat water is, boom die boom is, steen die steen is. Vlieg vogel, stroom water, sta berg! En als dat zo is, wat is dat dan voor mij? Is het mijn brein, mijn denken, mijn idee over het al dan niet bestaan van God die maakt dat ik geloven of loven kan? Of is het de oproep om te bestaan! Om met heel mijn wezen het schepsel te zijn wat ik ben. Om te lachen en te huilen, met hart en ziel. Om lief te hebben en woedend te worden. Om te rennen, te zwemmen, te dansen, te knuffelen, te verzorgen, te slapen en te koken met al wat ik in dat lijf heb gekregen. Zoals water water is, mens zijn. Als een muzikant die niet meer hoeft te denken omdat de muziek in hem of haar is gaan zitten – wat ooit onbewust begon met liefde voor de toetsen, toen heel bewust werd door te oefenen en oefenen en oefenen om vervolgens weer onbewust te worden omdat het stroomt, de klanken, de noten, het geheel. Daarheen op weg. Bestaan, met al wat je hebt.
Tot zover even vandaag. Een beetje lyrisch verlangen naar evenwicht, heelheid en simpelweg bestaan. Een heel goed weekend gewenst – en vrede, en alle goeds.
